Ingenieursbureau draagt met spooronderdoorgang bij aan veiligere en betere verkeersdoorstroming 

Om tot méér veiligheid en minder hinder op en rond overwegen te komen, heeft WSP in het kader van het TunnelAlliantieprogramma van ProRail de afgelopen jaren een groot aantal spooronderdoorgangen ontworpen. Eén daarvan is de tunnel aan de Laan van Osseveld in Apeldoorn, een met cortenstaal en groene taluds afgewerkt kunstwerk dat ter vervanging van een overweg in mei 2023 werd opgeleverd. Een uitdagend en bijzonder project, niet in de laatste plaats omdat de projectlocatie letterlijk voor de deur is gelegen bij een van de tien WSP-kantoren in Nederland…

Als wereldwijd aanbieder van engineering- en adviesdiensten in de werkvelden Transport & Infrastructure, Property & Building, Earth & Environment en Power & Energy, is het sinds 2019 in Nederland opererende WSP van vele markten thuis. Zo is het door ProRail erkende bedrijf onder andere gespecialiseerd in het ontwerpen van civiele en bouwkundige werken op en rondom het spoor. Als het gaat om de realisatie van onderstations en relaishuizen, maar ook wanneer de verbouwing van stations, perronkappen en NS-fietsenstallingen op het programma staan. 

WSP is al een lustrum lang betrokken bij de zogenoemde tunnelalliantieprojecten voor diverse klanten. Het doel is bijdragen aan een oplossing voor belangrijke verkeerscongestiepunten en onveilige gelijkvloerse spoorwegovergangen. Volgens Jeroen van Dijk, binnen het bedrijf werkzaam als ontwerp- en teamleider Infra Nieuwegein, heeft dat alles te maken met de ruime ervaring en expertise waarover het advies- en ingenieursbureau beschikt. “WSP geeft niet alleen advies, maar heeft ook oog voor de praktische details in de uitvoeringstechniek. Zo beschikken we ook over kennis van alle speciale uitvoeringstechnieken die komen kijken bij het realiseren van een spooronderdoorgang. Daarnaast zitten onze experts altijd aan tafel, waardoor de lijntjes kort zijn en er snel kan worden geschakeld. Dat maakt ons bureau tot een veel gevraagde partij om de civiele constructies uit te werken. Van tenderontwerp tot en met site engineering.”

“Veel onderdoorgangen hebben vaak een architectonisch aspect. In het samen met de architect uitgewerkte ontwerp voor de onlangs in gebruik genomen onderdoorgang in Apeldoorn is er bijvoorbeeld gekozen voor een afwerking met cortenstaal en strekmetaal, twee uitkijkpunten, trappartijen en groene taluds. Die combinatie heeft in visueel opzicht een prachtig resultaat opgeleverd.”

Kenmerkend voor de bouw van een spooronderdoorgang is dat het spoorkruisende deel ervan in een kort tijdsbestek moet worden gerealiseerd. Voor de onderdoorgang aan de Laan van Osseveld werd bijvoorbeeld een bijna 7.000 ton wegende ‘spoormoot’ tijdens een buitendienststelling van 120 uur met behulp van schuifbanen en vijzels in het spoor geschoven. Een waar huzarenstukje en een mooi voorbeeld van hoe ontwerp en uitvoering in de praktijk kunnen samenkomen, zo meent Jeroen. “Het ontwerp van de betonconstructie is in nauw overleg met de aannemer afgestemd op de hulpconstructies benodigd voor het inschuiven van de spoormoot. Daarnaast heeft het project een mooie extra dimensie. De spooronderdoorgang ligt namelijk pal voor de deur van onze Apeldoornse vestiging. Dat gegeven zorgde ervoor dat we samen met de aannemer, die tijdens het project vanuit ons pand opereerde, lekker dicht bij de klant én het werk zaten.” 

Van overweg naar spoor-tunnel in vijftien maanden

De nieuwe onderdoorgang aan de Laan van Osseveld, een belangrijke verkeersader en tevens onderdeel van de Apeldoornse ringweg, leidt tot meer verkeersveiligheid en een betere verkeersdoorstroming. “Voor het autoverkeer zijn in de tunnel twee keer twee rijstroken aangelegd met aan weerszijden vrij liggende fiets- en voetpaden. Ook het voorheen gelijkvloers kruisende fiets- en voetgangersverkeer is ongelijkvloers gemaakt middels een brug die over de tunnel is aangebracht”, zegt Jeroen over het project dat binnen een tijdsbestek van ongeveer vijftien maanden werd afgerond. 

Aannemingsbedrijf Hegeman Bouw & Infra, dat het project in opdracht van ProRail uitvoerde, bouwde de betonconstructie onder het spoor in zijn geheel voor op het werkterrein aan de noordzijde van het spoor. Aansluitend werd de constructie in één keer op zijn plaats geschoven. Gelijktijdig met het voorbouwen werd aan de andere zijde van het spoor de betonconstructie van de zuidelijke toerit aangebracht, waardoor de benodigde bouwtijd kon worden beperkt. Die aanpak zorgde ervoor dat de overlast voor (trein)verkeer en omgeving beperkt bleef.