Bijzondere schuifmethode in de nieuwe A16 Rotterdam

Rijkswaterstaat legt een nieuwe snelweg aan tussen de A13 bij Rotterdam The Hague Airport en de A16/A20 bij het Terbregseplein. De 11 km lange A16 Rotterdam zorgt ervoor dat het verkeer op de A13, A20 en omliggende lokale wegen straks vlotter door kan rijden. De nieuwe verbinding draagt bij aan een betere bereikbaarheid en leefbaarheid van de regio. In de bouwcombinatie De Groene Boog bevinden zich onder andere de TBI-ondernemingen Mobilis en Croonwolter&dros, de eerste voor de civieltechnische onderdelen, de tweede voor alle installaties, waaronder de tunneltechnische installaties. We spreken met Martijn Jansen, ontwerpleider bij Mobilis.

Viaduct wordt een huzarenstuk

“Bij het Terbregseplein wordt het viaduct over de bestaande infrastructuur een huzarenstuk. We schuiven in het werk gestorte kokerliggers over het Terbregseplein heen, zonder het verkeer te hinderen. Ook wel de Incremental Launching Method genoemd”, opent Jansen het gesprek. “Dit is een methode in de civiele techniek van het bouwen van een compleet brugdek vanaf slechts één kant op de brug, waarbij de bovenbouw van de brug in secties naar de andere kant wordt geduwd. We praten over 400 meter per ligger/rijrichting. Momenteel werken we aan de pijlers, waar straks de kokerliggers overheen geduwd worden. Deze methode is uniek voor Nederland.” Er wordt geduwd met een snelheid van circa 0,5 meter per uur. “Volledig veilig, maar voor het verkeer dat er onderdoor rijdt wellicht een bijzonder gezicht. Er wordt geschoven vanaf de noordzijde, waar de bouwfabriek staat.”

Ook de kruising met de HSL is een uitdaging, de werkzaamheden mogen de bestaande infrastructuur niet beïnvloeden. De A16 Rotterdam die over de HSL komt, bevindt zich 8 meter boven het maaiveld. Jansen: “Er wordt opgehoogd met EPS. Micropalen zorgen voor de nodige fundering, die als grondankers op druk functioneren. In de lagen van de fundering van de HSL maken we de micropalen los door middel van PVC buis als omhulsel. Alle belastingafdracht vindt dus plaats onder de laag van de fundering van de HSL bak. Ook de kruising met de Rotte is uitvoeringstechnisch een uitdaging, we maken ter plekke een tunnel onder de rivier. Veilig en waterdicht.” 

Verkeer richting Den Haag niet meer over de ring

“De 11 km lange A16 Rotterdam gaat ervoor zorgen dat het verkeer op de A13, A20 en de omliggende wegen straks sneller en soepeler door kan rijden”, vertelt Jansen. “Naast een soepele verkeersdoorstroming levert dit minder hinder op voor de omwonenden langs de A20 en A13 bij Overschie, is er minder geluidsoverlast en reduceren we uitstoot.”

De A16 gaat over het bestaande Terbregseplein heen en gaat daarna in het Terbregseveld als tunnel verder, onder de Rotte door. “Daarna loopt de A16 door als een half verdiepte tunnel, onder het Lage Bergse Bos. Je hoort, ziet en ruikt de nieuwe A16 hier dus niet. Dit was dan ook een eis van Rijkwaterstaat zoals vermeld in het tracébesluit. Aan de noordkant van Rotterdam komt de half verdiepte tunnel uit de grond. Om de HSL en Randstadrail te kruisen komen er nieuwe viaducten over het spoor, daarna loopt de A16 parallel aan de N209, waarna de aansluiting volgt op de A13”, schetst Jansen.

Energieneutraal concept sleept Duurzame Parel in de wacht

De A16 Rotterdam kent een hoogwaardige inpassing, dankzij het feit dat je hem op veel locaties niet ziet, hoort of ruikt. Tevens is de snelweg ’s werelds eerste energieneutrale snelweg met een tunnel. Jansen licht toe: “Veel is aangesloten op zonnepaneelvelden, ook de installaties die zich in de tunnel bevinden. Het project A16 Rotterdam is hiervoor onderscheiden met een ‘duurzame parel’, een prijs voor projecten die de Aanpak Duurzaam GWW op een unieke wijze toepassen. Duurzame Parels worden uitgereikt aan een combinatie van opdrachtgever en opdrachtnemer die in een GWW-project meer dan gemiddelde aandacht hebben besteed aan het toepassen van de Aanpak Duurzaam GWW of elementen daaruit.”

De bouwcombinatie De Groene Boog, bestaat uit BESIX, Dura Vermeer, Van Oord en TBI-ondernemingen Croonwolter&dros en Mobilis. Jansen: “In de aanbestedingsfase zijn ambitieuze toezeggingen gedaan op het gebied van materiaalgebruik en energie in de gebruiksfase. Daarnaast heeft het consortium ingeschreven met CO₂-prestatieladder niveau 5 met minimaal 10 procent CO₂-reductie als doel. De CO₂-uitstoot wordt tot een minimum teruggebracht. Naast gebruik van velden met zonnepanelen, en ledverlichting, passen we ook elektrisch vervoer en hybride materieel toe.” De project slogan is dus niet voor niets ‘Groen en Groos’.

Drie deelgebieden

Het project A16 Rotterdam is door bouwcombinatie De Groene Boog opgesplitst in drie deelgebieden. Het gebied ten noorden van Rotterdam, de tunnel en het gebied rondom het Terbregseplein. Jansen was in de VO fase na gunning verantwoordelijk voor alle kunstwerken en nu voor het ontwerp van de civiele objecten in het gebied ten noorden van Rotterdam. “De tunnel kun je zien als één complex integraal project, waarbij er veel interactie is met de omgeving, omwonenden, ondernemers en stakeholders zoals het Recreatieschap Rottemeren. Het gebied ten noorden van Rotterdam vormt een geotechnische uitdaging, vanwege de slappe ondergrond en de grote hoeveelheid kruisingen. Bij het Terbregseplein gaan we dus te werk met de zogenaamde Incremental Launching Method. Een unieke methode in Nederland die Mobilis toepast in de realisatie van de A16 Rotterdam.”