​Tijdelijke bypass voor bouw nieuw oppervlaktegemaal 3D ingevlogen

Om veilig het bestaande oppervlaktegemaal Stins te kunnen vervangen door een nieuw en modern exemplaar, heeft Van Heteren Weg- en Waterbouw een beroep gedaan op Vanderkamp Pompen. De specialist in tijdelijke pompinstallaties wist een efficiënte bypass te realiseren, waarvan het tracé op voorhand 3D werd ingevlogen met een drone. Een techniek die Vanderkamp Pompen steeds vaker toepast, ook voor relatief kleine projecten.

Oppervlaktegemaal Stins is in beheer van Waterschap Drents Overijsselse Delta en gelegen in de weilanden van de wijk Westenholte in Zwolle. “Het oude gemaal was gedateerd, niet meer op afstand bestuurbaar en eigenlijk te groot gedimensioneerd voor zijn toepassing”, begint Ewout Aman, projectleider bij Van Heteren Weg- en Waterbouw. “Het gemaal stond al langer op de nominatie om vervangen te worden en maakte onderdeel uit van het raamcontract dat we hebben met het waterschap voor renovaties en vervangingsoperaties van bestaande stuwen en gemalen in het areaal.” 

Het ontwerp van het nieuwe oppervlaktegemaal Stins is een gezamenlijke inspanning (bouwteam) van het Waterschap Drents Overijsselse Delta en Van Heteren Weg- en Waterbouw. “In de ontwerpfase wordt ook al bekeken hoe we het water het meest efficiënt kunnen omleiden tijdens de uitvoering”, zegt Aman. “Daarvoor doen we een beroep op onze vaste leverancier van tijdelijke pompinstallaties (TPI), Vanderkamp Pompen. Zij hebben niet alleen het juiste materieel beschikbaar, maar ook veel kennis van zaken. Ook het waterschap heeft overigens goede ervaringen met Vanderkamp Pompen die onder meer het peilbeheer voor hen regelt. De leverancier van tijdelijke pompinstallaties heeft een platform waarop de peilbeheerders van het waterschap kunnen inloggen, zaken kunnen monitoren en eventuele acties kunnen uitzetten. Door deze rechtstreekse lijntjes tussen de peilbeheerders en Vanderkamp hebben wij hier als aannemer geen omkijken naar. We worden op dat gebied volledig ontzorgd.”

Ontzorgd wordt Van Heteren Weg- en Waterbouw ook als het gaat om het ontwerp van de tijdelijke bypass. Vanderkamp Pompen maakt daarbij steeds vaker gebruik van dronetechnologie. “We vliegen over het terrein en meten het digitaal in met behulp van fotogrammetrie”, legt Marco Wesseling, tekenaar en dronepiloot bij Vanderkamp Pompen, uit. “Dat laatste komt erop neer dat we de foto’s via speciale software aan elkaar ‘plakken’ tot een 3D-model met een nauwkeurigheid van 1 tot 3 centimeter. In dat 3D-model wordt vervolgens de betreffende tijdelijke pompinstallatie ingetekend en gevisualiseerd.   

Vanuit dat 3D-model wordt bovendien de ‘paklijst’ gegeneerd, zodat we niet misgrijpen op locatie maar ook niet te veel onderdelen meenemen. Deze dronetechniek passen we steeds vaker toe op projecten. Het werkt gewoon heel efficiënt, waarbij ook alle stakeholders op voorhand al een goed beeld krijgen van de TPI.” 

De capaciteit van oppervlaktegemaal Stins is verlaagd van 17,5 m3 per minuut naar 10,5 m3 per minuut. Het is volgens Aman qua grootte een relatief gemiddeld gemaal. Toch was de uitvoering geen appeltje-eitje, met name vanwege de bereikbaarheid. Het gemaal is gelegen in een uiterst drassig veengebied met weinig draagkracht, ook nog eens midden in de weilanden. “We hebben een rijplatenbaan van ruim 700 meter moeten aanleggen om er met ons materieel te komen”, zegt Aman. “Vervolgens hebben we in de uitvoering een bouwkuip met stalen damwanden gerealiseerd, waarbinnen we het nieuwe gemaal konden bouwen. De TPI van Vanderkamp Pompen stond hierbuiten opgesteld. Het betrof in dit geval een relatief eenvoudige bypass, omdat er veel ruimte rondom de bouwkuip beschikbaar was.” Dat kan ook Wesseling beamen en vult aan: “We hadden geen last van hinderlijke obstakels voor het leidingwerk. De tijdelijke installatie bestond uit twee pompen die door middel van telemetrie op afstand in- en uitgeschakeld konden worden. De peilhoogte werd realtime gedeeld via ons eigen digitale platform en bij eventuele storingen stond onze storingsdienst uiteraard 24/7 paraat.”

De projectleider van Van Heteren  Weg- en Waterbouw kijkt terug op een uiterst soepel en efficiënt verlopen project. “Het was een werk van een week of tien in totaal in de uitvoering. Gedurende de gehele uitvoering is de tijdelijke bypass van Vanderkamp Pompen actief geweest. Een TPI is immers het eerste wat geplaatst wordt en als allerlaatste weer wordt gedemonteerd, nadat het nieuwe gemaal alle testen glansrijk heeft doorstaan.”