Nieuwe windmolenparken vragen om volwassen aanpak

Met de titel van dit bericht wijzen we in de richting van de Nederlandse agrariër, die jarenlang ongestructureerd zijn grond aan energieleveranciers kon verhuren voor het plaatsen van windturbines. We zijn daarover in gesprek met Erik Rozendal, partner/projectmanager windenergie en Shahnam Mochawer, directeur van Aratis System Experts BV.

Aratis is betrokken bij een aantal projecten voor windmolenparken in Nederland. Erik heeft de leiding over het projectteam dat op Windplanblauw zit (noordwesthoek van Flevoland) en werkt al sinds 2007 in de windenergie. Shahnam heeft zijn ervaring als procesmanager in de GWW meegebracht bij Aratis, in de windsector.

“We passen vanuit Aratis innovatieve methoden toe in projectmanagement”, opent Shahnam het gesprek. “Aratis heeft daarvoor een unieke aanpak, die geleid heeft tot het ontwikkelen van eigen software. We beheersen diverse disciplines in projectmanagement, verdeeld over een aantal windparken in Nederland. Grote partijen uit de GWW zijn onderdeel van deze projecten. Mijn taak is het om efficiency te brengen in deze projecten.”

Hoe is Aratis betrokken geraakt bij deze projecten? Erik legt uit: “De onshore windindustrie ziet er voor de buitenstaander volwassen uit, maar schijn bedriegt. Tot voor kort werd die markt gedomineerd door leveranciers, en solitaire initiatieven. Gewoon -zoals het uitkomt- windmolens bij agrariërs op het erf of in een weiland plaatsen. De overheid wil daar nu meer structuur in hebben. Dat solitaire handelen geeft een onoverzichtelijk beeld. Daarom wordt er nu op grote schaal geherstructureerd. De voorwaarde is dat de solitaire initiatieven zich terugtrekken. Er wordt lokale participatie mogelijk gemaakt, het gebied waarin de windmolenparken staan moet er ook de vruchten van kunnen plukken. Deze grote onshore windparken vragen om een volwassen aanpak.”

Voor de pilot is Flevoland aan de beurt, in de vorm van Windpark Alexia. De Wieringermeer volgde deze aanpak in Noord-Holland. “Ik was ook betrokken bij windpark Zeewolde”, vertelt Shahnam. “Zo ontstond de herstructurering voor de gehele provincie Flevoland. We hebben daarin vier deelgebieden, Aratis is -naast kleinere windparken- betrokken bij grote windpark ontwikkelingen als Zeewolde en Windplanblauw.” Erik vult aan: “Door de grotere complexiteit en de bijbehorende net-infrastructuur, de inpassing in het net op 150 kV niveau, slaan wij als Aratis de brug tussen de kennis in de GWW-sector en de windparken. Men zei volmondig ‘ja’, zonder precies te weten wat het allemaal met zich mee zou brengen. Een kwestie van vertrouwen dus. 

Door op die manier de tender vorm te geven en te structureren ontving Aratis voor deze projecten veel positieve reacties. “Positieve energie die we terugkrijgen, omdat we ons huiswerk goed gedaan hebben”, aldus Erik. “Het leuke is dat die tender ertoe heeft geleid dat Aratis gevraagd is om het volledige bouwmanagement op zich te nemen. We zitten nu in het overeenstemmingsproces.” Aratis werkt voor zowel de GWW als de elektrotechnische markt met UAV-GC contracten, voor de turbinemarkt met FIDIC contracten. “Dat doen we met dezelfde mindset. We gaan er als projectteam integraal mee door en passen de werken aan de contractvorm aan.”

Shahnam: “Aratis is een professionele procurement- en contracteringspartij in de tender- en de realisatiefase van projecten, daar heb ik Systems Engineering en Procesmanagement aan toegevoegd. Het civiele deel -de GWW- is hier al mee bekend, maar ook voor de andere partijen is dit begrijpelijk. Zeewolde sprak voor zich en Windplanblauw kreeg daardoor ook interesse.” De aanpak van Aratis heeft alle disciplines in zich gebundeld. Ook is er eigen tooling ontwikkeld. “De software is gebouwd in afstemming met experts van Aratis en op maat ingericht door procesmanagers. De processen zijn geschikt voor dit specifieke projecten. De complexiteit bij onshore windparken zit in het feit dat groepen van particuliere initiatiefnemers opdrachtgever zijn.” 

“Er zijn meer dan 1000 directe stakeholders, waaronder burgers”, oppert Erik. “Dat maakt het extra complex, maar we hebben geleerd van o.a. Rijkswaterstaat hoe hiermee om te gaan. We passen een integraal projectmanagementmodel toe, waarbij procesmanagement en omgevingsmanagement meegewogen worden in de gunning. Kijken we naar procesmanagement, dan zie je dat de GWW daar heel ver mee is. Dat werkt volledig anders dan de klassieke manier van windturbinebedrijven. Dat zijn ‘kale’ leveranciers. We leunen dus heel sterk op grote partijen met ervaring in procesmanagement, omdat je een windproject nu eenmaal niet kunt omheinen.”

“De rol van Aratis is ook het laten professionaliseren van opdrachtgevers. Voor ons is een windmolenproject ‘business as usual’, maar in sommige gevallen zijn de opdrachtgevers particuliere initiatiefnemers die met vragen zitten en vastlopen in het plan”, legt Shahnam uit. “Ja, het zijn ondernemers, maar je moet hen wel uitleggen wat er allemaal komt kijken bij de realisatie van een groot windpark. We zien uiteindelijk graag blije mensen die meedoen in groene energie. Het is ons ook gelukt om zoveel mogelijk wensen van alle stakeholders mee te nemen.”

Erik voegt toe: “Vertrouwen kun je niet afdwingen, dat kost tijd. Daarom is delen hier de sleutel. Iedereen goed informeren, dan laat je zien dat je de materie snapt, ook al stel je je daarmee kwetsbaar op. 

Shahnam zegt tot besluit: “We zijn in control. Door goed procesmanagement conform Systems Engineering maken we alles aantoonbaar en herleidbaar, dat geeft ons controle over de planning, het budget en de kwaliteit.”