Kustbescherming: een klus voor de natuur zelf

Door helmgras aan te planten, wordt het zand beter vastgehouden. En om stuifzandhinder in achterliggende gebieden te beperken, worden er stuifschermen geplaatst.

Van Aalsburg werkt met natuurlijke stuifschermen, gemaakt van fijn rijshout (wilgentakken). “Het rijshout van 80 tot 250 cm hoog wordt in rijen ingegraven in het zand. Onder invloed van water en wind vindt nieuwe zandafzetting plaats”, legt Dick van Aalsburg uit. “Het zand dat zich in de loop der jaren ophoopt tegen de stuifschermen, vormt nieuwe duinen.” Van Aalsburg werkt vaak in opdracht van Rijkswaterstraat (RWS) en de Waterschappen op de Nederlandse en Belgische eilanden en stranden en op de Maasvlakte. “De combinatie van stuifschermen en helmgras is een bewezen manier om de kust, het zand, vast te houden. Zo kunnen we natuur met natuur beschermen. Dat is waar het bij ons om draait.” Het gebruik van helmgras en stuifschermen in kustgebieden is ook bedoeld om de overlast door opstuivend zand voor bijvoorbeeld (tram)verkeer in de buurt beperken.

Bij een experiment van het agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust in samenwerking met de KULeuven wordt er op het strand van Oostende onderzocht welk aanplantingspatroon van helmgras de spontane vorming van duinen het meest stimuleert. Kustbescherming is tenslotte deels een klus voor de natuur zelf, vinden de onderzoekers. In zes vlakken van elk twintig vierkante meter zijn verschillende patronen en dichtheden van helmgrasplantjes geplaatst. Uit de proefopstelling zal moeten blijken hoe er met zo weinig mogelijk inspanning een zo groot mogelijk effect behaald kan worden. “Bij dit project in Oostende -waar dit onderzoek deel van uitmaakt- zijn we met een groot team aan de slag gegaan om het helmgras aan te planten en de stuifschermen te plaatsen”, vertelt Dick. “Fysiek zwaar werk, de mensen wisselen elkaar ook af. En waar het machinaal kan doen we dat.” Van Aalsburg heeft er zelfs een speciale machine voor gebouwd die met name op vlakke stukken het zware werk kan ontlasten. Dick vertelt: “Wij zijn altijd bezig om duurzame projecten te realiseren met duurzame inzet van mens en materieel. Het is dan mooi als je ziet dat er zelfs vanuit het buitenland wordt gekeken naar onze manier van beschermen van de kust.” Dick besluit: “Ik heb mijn knowhow gedeeld in Denemarken waar inmiddels enkele kilometers stuifschermen geplaatst zijn met hun eigen wilgentakken. Mooi vind ik dat.”