Duurzaam realiseren van infra- en waterbouwprojecten

Sinds 2020 heeft Verboon Maasland een duidelijke focus gevormd op een duurzame realisatie van haar projecten op de rand van land en water. Zo is in 2021 de eerste elektrische cutterzuiger in de vaart gegaan, is recent een elektrische 100-tons draadkraan in gebruik genomen en kan het bedrijf deze zomer beschikken over een waterstofcel, die uit een samenwerking met Nexus Energies dan gereed is voor een pilotproject. “In het huidige tijdperk van CO₂– en stikstofreductie zijn wij in staat om veel van onze specialistische werkzaamheden volledig emissieloos uit te voeren”, zegt Ruud van Wijk, directeur van Verboon Maasland. “Wij nemen onze verantwoordelijkheid en investeren in de energietransitie. Nu zijn de opdrachtgevers aan zet.”

Aan initiële interesse om projecten emissieloos te gaan uitvoeren ontbreekt het vaak niet, maar als puntje bij paaltje komt, haken veel opdrachtgevers uiteindelijk toch af, weet Van Wijk inmiddels uit ervaring. “De markt verkeert nog in een transitiefase. Een fase die zich enerzijds kenmerkt door doelstellingen die van overheidswege worden opgelegd om stappen te maken naar het emissiearm en -loos realiseren van projecten. En anderzijds een budget dat te vaak niet toereikend blijkt te zijn. Elektrisch materieel is nu eenmaal duurder en in veel gevallen in de waterbouw en infrastructuur moeten er ook nog extra voorzieningen worden getroffen, zoals het aanleggen van een geschikte bouw- of walstroomaansluiting. Dan is het verleidelijk om toch maar te vertrouwen op het bekende, de traditionele dieselbrandstof en HVO100. Het is typerend voor de transitiefase waarin we ons met z’n allen bevinden en die nog jaren gaat duren”, verwacht Van Wijk.

Volgens Van Wijk zijn projecten die door overheden momenteel op de markt worden gezet nog altijd gebudgetteerd op het tijdperk van vóór de emissieloze vraag en grotere klimaatdoelstellingen. “Er wordt in de budgetten nog geen rekening gehouden met emissieloos werken, dus het budget is niet toereikend. Dat lijkt zorgwekkend, maar gelukkig zijn er wel initiatieven (lees: subsidies) waarop opdrachtgevers aanspraak kunnen maken. Zo heeft Rijkswaterstaat bijvoorbeeld een apart potje voor het stimuleren van de inzet van emisseloos materieel. Ook voor waterschappen is er extra budget beschikbaar boven op het projectbudget om emissieloos werken te stimuleren. Wij moedigen opdrachtgevers dan ook aan om zich hard te maken voor een duurzame realisatie en deze extra beschikbare gelden te ontkoppelen bij de Rijksoverheid, en vooral niet vast te blijven zitten in het oude stramien.”

Met de elektrische cutterzuiger behoorde Verboon Maasland tot de early adopters. Nu zet het bedrijf ook duurzame stappen bij één van zijn andere disciplines: het ontgraven van natte bouwkuipen. “Met deze discipline genieten we landelijke bekendheid en zijn actief (geweest) op vrijwel alle aansprekende infraprojecten in ons land, zoals de Rijnlandroute, A13-A16 Rotterdam (De Groene Boog) en de A24 Blankenburgverbinding”, zegt Van Wijk. “In 2021 hebben we ter uitbreiding en modernisering het besluit genomen om te investeren in een nieuwe 100-tons draadkraan die in staat is om volledig emissieloos te werken. De machine is tailormade gemaakt door MTeck uit Stellendam die al jarenlang elektrische kranen bouwt voor toepassing in havens en op schepen. Het was voor hun overigens ook de eerste elektrische landkraan met rupsonderstel in Nederland. Met deze machine zijn we nu in staat om de natte ontgraving van bouwkuipen en verdiepte liggingen volledig emissieloos uit te voeren, inclusief volledig emissieloos hydraulisch transport met elektrische boosters naar een depot dat kilometers verder kan liggen. Absoluut uniek.”

Omdat Verboon Maasland ook op plekken komt waar geen bouwstroom aanwezig is of kan worden aangelegd, en toch emissieloos wil werken, kan de draadkraan ook met een waterstofcel worden voorzien van stroom. “De business case moet hiervoor wel gemaakt kunnen worden”, erkent Van Wijk, maar voegt er direct aan toe dat ze twee jaar geleden een intentieovereenkomst hebben getekend met Nexus Energies, die zich bezighoudt met de ontwikkeling van waterstofceltechnologie. “Dat betekent concreet dat we vanaf deze zomer de beschikking hebben over een waterstofcel die voldoende stroom kan leveren voor onze elektrische cutterzuiger of onze 100-tons elektrische draadkraan. Dus ook op locaties waar geen walstroom aanwezig is, zoals op het water of in Natura2000-gebieden, kunnen we volledig emissieloos werken met onze draadkraan en cutterzuiger.” Verboon Maasland en Nexus Energies roepen opdrachtgevers op om een pilotproject met hen uit te voeren waarmee we als Nederlandse maatschappij kunnen aantonen dat emissieloos werken écht mogelijk is.