Droge voeten bij Aanpak Ring Zuid

Aanpak Ring Zuid speelt zich af in een gebied van 12 kilometer lang en behelst de grootschalige ombouw van de zuidelijke ringweg van Groningen. Het omvangrijke project is opgesplitst in een vijftal deelgebieden met elk haar specifieke uitdagingen. Middels diverse bemalingstechnieken zorgt Henk van Tongeren Water & Techniek ervoor dat combinatie Herepoort droge voeten houdt bij de realisatie van het beeldbepalende project.

De zuidelijke ringweg loopt dwars door de stad Groningen, ongeveer van Hoogkerk tot Westerbroek. De weg is belangrijk voor het verkeer van en naar de stad, maar ook voor het verkeer dat Groningen passeert. Door de grote groei die de stad doormaakt, dreigt de belangrijkste toegangspoort van de Martinistad dicht te slibben. Het doel van Aanpak Ring Zuid is om de bereikbaarheid, doorstroming, leefbaarheid en veiligheid van de stad te verbeteren. Een deel van de werkzaamheden speelt zich af beneden de grondwaterspiegel, waarvoor combinatie Herepoort dankbaar gebruik maakt van de expertise van Henk van Tongeren Water & Techniek.

We zijn betrokken bij onder meer de bouw van drie grote kunstwerken – de ombouw van het Vrijheidsplein en het Julianaplein en de bouw van de verdiepte ligging, begint Jens Dikken, projectleider bij Henk van Tongeren Water & Techniek. “Om met die laatste te beginnen, aanvankelijk was het idee om filterbemaling toe te passen. De bodemopbouw bleek in de praktijk toch net iets anders. Omdat vervolgens ook nog de hele fasering werd gewijzigd en de tunnel in een andere volgorde gebouwd zou worden, zijn we overgestapt op deelwell bemaling. Achteraf de enige juiste keuze, want het leidde tot mooie, droge kuipen. Op het hoogtepunt werd er door 81 deepwells 140 m³ per uur verpompt. Het grondwater is via een hoofdafvoerleiding op het Winschoterdiep geloosd. De bemaling is in oktober 2020 opgestart en begin juli dit jaar beëindigd. Gedurende deze periode werd ook het tunneldek ingereden. Een spannend moment, omdat de hoofdafvoerleiding moest worden omgebouwd, zonder het bemalingsproces te verstoren. Dat hebben we opgelost door op locatie een buffervoorziening te treffen van 120 m3 en deze met tankwagens leeg te rijden. Een actie van 14 uur die exact volgens planning is verlopen.”

Op het Julianaplein heeft Henk van Tongeren Water & Techniek continu 34 deepwell pompen laten draaien van mei 2022 tot medio juni 2023. “De deepwells stonden opgesteld in een ring rond de tunnelbak om daarmee het grondwater te verlagen. Daarbuiten was een ring voorzien met 35 retourbronnen. Van de 70 m3 die werd verpompt ging circa 25 m3 weer retour de grond in en het overige water werd geloosd op het Noord-Willemskanaal”, legt Jens uit. Om het opgepompte grondwater naar de retourbronnen, dan wel het lozingspunt te brengen, is er afvoerleidingensysteem aangelegd van in totaal 2,5 kilometer. Bij het Vrijheidsplein tot slot heeft Henk van Tongeren Water & Techniek gekozen voor een bemalingstechniek met diepe filters van 10 meter en drainage. “Een andere en meer kosteneffectieve techniek, mede mogelijk vanwege de geringe diepte van de kuip en de aanwezige damwandconstructie. Anders dan bij het Julianaplein, waarbij de bemaling gefaseerd werd gebouwd, konden we de bemaling voor de bouwkuip van het Vrijheidsplein in één keer inrichten. De bemaling heeft ongeveer een jaar gedraaid van februari 2022 tot februari 2023 met een capaciteit van circa 50 m3 per uur. Om verzakking van een riool, dat reeds in een eerdere fase was aangelegd, te voorkomen, hebben we ook hier een stukje retourbemaling aangelegd.”

De taak van Henk van Tongeren Water & Techniek zit er dus grotendeels op bij Aanpak Ring Zuid. De planning is dat het project in 2024 klaar is. “Het is echt een meerwaarde voor de stad en de provincie, mede doordat er veel aandacht uitgaat naar het verbeteren van de leefbaarheid”, vindt Jens. “Het is uniek voor Nederlandse begrippen dat je straks via een park de stad inrijdt. Mooi dat wij als Henk van Tongeren Water & Techniek daar ook een bijdrage aan hebben kunnen leveren.”