Superslanke geluidswal in gewapende grond voor Park Vijfsluizen

Het voormalige sportpark van Shell in de gemeente Vlaardingen wordt door Heijmans getransformeerd tot een nieuwe woonwijk met circa 400 woningen: Park Vijfsluizen. Om het groene karakter weer terug te brengen én verkeersgeluid te weren is tegen de aanpalende snelweg A4 een superslanke geluidswal gerealiseerd in gewapende grond. Een dermate slanke constructie die volgens Gino Jongmans, bedrijfsleider bij Voets Gewapende Grondconstructies, uniek is voor Nederlandse begrippen.

Bij de ontwikkeling van Park Vijfsluizen zijn verschillende specialismen vanuit Heijmans betrokken. “Vastgoed ontwikkelt het terrein, Woningbouw bouwt de woningen en Infra maakt het terrein bouw- en woonrijp”, legt Mark van Hees uit, projectleider bij de infradivisie. De geluidswal is Europees aanbesteed met als doel om in de eerste fase met de winnende partij verder te gaan in een bouwteam. Na de bouwteamfase volgt een realisatiefase. Heijmans (Infra en Funderingstechnieken) en Voets Gewapende Grondconstructies hebben gezamenlijk in het najaar van 2021 de tender doorlopen om te komen tot het beste plan. “Op 21 januari 2022 bleken wij voor die aanbesteding de beste partij en is ons fase 1 gegund, de bouwteamfase.”

In de eerste fase hebben de drie partijen, samen met de gemeente Vlaardingen en Heijmans Vastgoed als opdrachtgever in een bouwteamverband het ontwerp verder uitgewerkt. “In deze fase hebben we de wensen van de opdrachtgever, landschapsarchitect, de maakbaarheid en alle disciplines en stakeholders in een recordtempo bij elkaar gebracht. Het rechtvaardigde de keuze van de opdrachtgever om hiervoor een bouwteam op te tuigen”, vindt Jongmans. “Ook werd gestuurd op de prijs. Als bouwteam werden we uitgedaagd om vanuit een voorlopig ontwerp het project verder te optimaliseren, mede in samenspraak met adviesbureau Crux dat reeds bij de opdrachtgever was aangesloten.” De maakbaarheid was volgens Jongmans echt wel een issue, in dit geval vanwege de slankheid in gewapende grond. “Vanuit ieders expertise zijn we uiteindelijk gekomen tot een maakbaar ontwerp binnen een voor de opdrachtgever acceptabel budget. Dat resulteerde uiteindelijk in een uitvoeringsovereenkomst, de realisatiefase (fase 2) middels UAV-GC, die op 25 juli 2022 werd getekend. Kort daarna zijn we gestart met de uitvoering.”

De geluidswal is 520 meter lang, loopt naar boven taps toe en varieert in breedte. Op het smalste punt is het ‘scherm’ bovenin slechts 2,5 meter breed en onderin 4,5 meter breed bij een hoogte variërend van 12 tot 14 meter. “Het geheel steunt op een palenmatras dat is opgebouwd uit 1.432 stuks heipalen, met daar bovenop paaldeksels en een laag in folie ingepakte menggranulaat (het matras). De bedoeling is dat de hele wal gaat hangen op die palen”, legt Van Hees uit. “Op het paalmatras is de gewapende grondconstructie aangebracht. De geluidswal bestaat in de basis uit een kern van menggranulaat, aangevuld met gekwalificeerd zand en gebiedseigen grond bij de bredere delen. Boven op de wal bevindt zich een schanskorf bestaande uit granulaat en bioblocks, afgewerkt met cortenstaal. De bioblocks dragen overigens ook bij aan het dempen van het verkeersgeluid vanuit de A4.” In totaal is er volgens Van Hees ruim 45.000 ton menggranulaat verwerkt in de geluidswal. “Het granulaat is in het kader van duurzaamheid grotendeels afkomstig uit de sloop van de oude sluis bij Terneuzen. Al met al dus ook een behoorlijk complexe logistieke uitdaging om het transport in goede banen te leiden, als je bedenkt dat gelijktijdig de woonwijk wordt gebouwd.”

De geluidswal heeft momenteel nog een overwegend zwart uiterlijk, inherent aan de gewapende grondconstructie. Van Hees: “In het najaar worden de klimplanten aangeplant, zodat het uiteindelijk uitmondt in een groene oase. Om de groei te bevorderen is grondverbetering toegepast en is de wand voorzien van staaldraden en groeigaas. Voor de wal ligt nog een onderhoudspad met bomengranulaat en een wadi om de afwatering van de A4 te waarborgen.” Op 14 juni 2023 is de geluidswal formeel overgedragen aan de opdrachtgever. “Voor ons was het een heel bijzonder traject en verre van alledaags”, blikt Jongmans terug en besluit: “Vooral omdat we vanaf dag één betrokken waren en we zodoende de kans kregen om de maakbaarheid al in het ontwerp te borgen.”