Infraproject A16 Rotterdam schrijft geschiedenis voor Rotterdam en omstreken

Bouwcombinatie De Groene Boog realiseert in opdracht van Rijkswaterstaat het project A16 Rotterdam. Dit consortium wordt gevormd door de bedrijven BESIX, Dura Vermeer, Van Oord, TBI (Mobilis, Croonwolter&dros), Rebel en John Laing. De A16 Rotterdam wordt een rijksweg tussen de A16/A20 bij het Terbregseplein en de A13 bij Rotterdam The Hague Airport. De A16 wordt met 11 kilometer verlengd aan de noordrand van Rotterdam. 

De nieuwe verbinding zorgt ervoor dat het verkeer op de A13, A20 en omliggende lokale wegen straks vlotter door kan rijden en draagt bij aan een betere mobiliteit, bereikbaarheid en leefbaarheid van de regio. Een bijzonder project dat geschiedenis schrijft voor Rotterdam en omstreken, niet in de laatste plaats vanwege de enorme uitdagingen, innovatieve oplossingen en duurzaam werken. We spreken ten kantore van het project met Eelco Negen, projectmanager A16 Rotterdam vanuit Rijkswaterstaat en met Hein Versteegen, projectdirecteur De Groene Boog.

De eerste plannen om de A16 door te trekken stammen uit de jaren ’50. “Bij de aanleg van het Terbregseplein is hier al rekening mee gehouden”, schetst Negen. “Op de zaken vooruitlopend heeft men toen alvast een bult zand gestort in die omgeving. Die heeft er dus meer dan 40 jaar gelegen.” De verkenning voor project A16 Rotterdam is gestart in 2005, daaruit volgde uiteindelijk het Tracébesluit in 2016. Versteegen: “Opties die in de jaren ‘50 en ’60 wenselijk waren, konden al niet eens meer worden uitgevoerd. Allemaal ingehaald door de actualiteit in de vorm van bebouwing.” Om te komen tot een Tracébesluit voor een project van deze omvang is veel tijd nodig. Negen: “De inpassing is zeer complex en gaat over meerdere bestuurlijke trajecten. Zo is een van de  tunnelmonden opgeschoven door een bijdrage uit de regio in het onderhandelingstraject. Ook qua natuur werd er veel overlegd en afgestemd. Tussen einde verkenning en het afronden van het Tracébesluit zijn er 10 jaar verstreken. Dat lijkt veel, maar is voor een project als dit normaal.”

Versteegen benadrukt dat het een uitdaging is om up to date te blijven met technologische ontwikkelingen: “Het huidige, energieneutrale concept is vier jaar geleden bedacht. Om ervoor te zorgen dat alles 20 jaar mee kan, willen we zo laat mogelijk technische keuzes maken. Wanneer de weg en de tunnel in 2025 geopend worden, dan zul je zien dat veel techniek al weer aan evolutie onderhevig is geweest.” Negen voegt toe: “Het is ook spannend, zo gaan we werken met gelijkstroom (DC) in de tunnel. Dat lijkt een hele goede oplossing, maar het is wel de eerste keer dat zoiets wordt toegepast.” Versteegen: “Het mag op deze schaal in dit project dan weliswaar nog geen ‘proven technology’ zijn, wel hopen we hiermee een nieuwe standaard neer te zetten in duurzaamheid.”

Volgens Negen is er een sterke wens om robuuste innovaties te kunnen toepassen, maar krijgt nieuwe technologie weinig tijd om zichzelf te bewijzen. “De grootste uitdaging zit hem niet in de technologie, maar in de snelheid waarmee technologie verandert”, aldus Negen. Nieuwe technologie toepassen betekent soms ook dat regelgeving moet worden aangepast. Versteegen geeft een voorbeeld: “Ledverlichting heeft een ander lichtspectrum dan conventionele verlichting, dit maakt dat huidige normering dient te worden aangepast om de besparing van Ledverlichting tot zijn recht te laten komen. Technologische ontwikkelingen lopen dus voor op het papierwerk.” Negen ziet dat een aantal kenmerkende zaken binnen project A16 Rotterdam leerzaam is voor Rijkswaterstaat. Versteegen merkt op dat Rijkswaterstaat zich geen zorgen hoeft te maken over service en onderhoud, De Groene Boog heeft een DBFM-contract met Rijkswaterstaat. “Omdat we zelf alles bedacht en ontworpen hebben, is de kennis ook aanwezig die nodig is voor onderhoud en reparaties. Populair gezegd is dit project voor Rijkswaterstaat een schitterende ’teststraat’ van bijna 12 km lang.” Negen: “Niet alleen op het gebied van duurzaamheid gebeurt er veel, we delen onze ervaringen ook binnen ons Europese netwerk, zodat iedereen hiervan kan leren.”

“Rijkswaterstaat heeft in haar rol als ‘launching customer’ enorm geholpen, bijvoorbeeld bij het ontwikkelen van elektrisch aangedreven materieel. Rijkswaterstaat laat zien dat zij deze nieuwe ontwikkelingen zeer serieus neemt en ondernemers pakken dat op, voelen zich gesterkt. Elektrificatie van materieel is mooi als het gaat om duurzaam werken”, vertelt Versteegen. “Nederland loopt hierin voorop. Als de overheid hier eisen in gaat stellen, dan moet iedereen uiteindelijk ‘op de pijnbank’. Dat werkt als een katalysator voor duurzaam werken.”

De A16 Rotterdam heeft als project dus een duidelijke voorbeeldfunctie. “Het gaat om de inzet van jonge technologie en het lef om deze toe te passen. Laat ik duidelijk zijn, de A16 Rotterdam is zeker geen pilot, maar wel een project met een sterke focus op duurzaamheid en toekomstbestendigheid, met de gezamenlijke ambitie om de lat hoog te leggen”, aldus Negen. “Rijkswaterstaat heeft die ambitie in de tenderfase uitgesproken, daarna werd het een gezamenlijke ambitie. Hoe doe je dat dan samen? Rijkswaterstaat en de Groene Boog hebben samen een programma opgezet om deze samenwerking een extra impuls te geven.” Daar voegt Versteegen aan toe: “Die filosofie is er vanaf dag één van de samenwerking, wij nemen iedereen (er werken inmiddels 1.100 mensen op dit project) hierin mee. Een aantal mensen dat een sleutelrol speelt, straalt deze ambitie ook echt uit; niet praten, maar samen doen. We vullen elkaar allemaal aan en kiezen wat ‘best for project’ is. Dat levert werkvreugde op en motiveert enorm.”

Gevraagd naar hoe de heren zich voelen als ze kijken naar de A16 Rotterdam, antwoordt Versteegen: “Dit is echt de ultieme vorm van landmarking en we zijn er allemaal ongelooflijk trots op.” Negen: “Het is meer dan indrukwekkend wat er allemaal gerealiseerd wordt en ook de manier waarop, als je kijkt naar de samenwerking en het duurzame karakter. En dat ook nog in vol stedelijk gebied!” Bij een project als dit heb je als omwonende en weggebruiker te maken met hinder, maar gezamenlijk doen we er alles aan om dit te beperken. Een extra pluim verdient de communicatie met de omgeving, die werkelijk in alles wordt meegenomen. “We onderhouden onze social mediakanalen en ontvangen ook veel betrokken reacties. Er vinden sympathieke acties plaats vanuit De Groene Boog richting de buurt en we merken dat de Rotterdammer ook trots is op wat er allemaal gerealiseerd wordt. Dat maakt onze trots ook weer gerechtvaardigd. We ontvangen regelmatig bestuurders vanuit het ministerie, vanuit de provincie, waterschappen en de gemeenten, die waarderen onze inspanningen. Dat doen we allemaal vanuit gezamenlijkheid. De eindconclusie mag dan ook zijn dat we dit alleen maar kunnen doen door de harmonie in samenwerken met elkaar en met de omgeving.”