Circulair staal in primaire waterkering

De aanleg van getijdengebied Marnewaard is één van de drie ecologische koppelprojecten binnen de dijkversterking Lauwersmeerdijk – Vierhuizergat, waarbij een getijdenduiker wordt gerealiseerd dwars door de primaire waterkering. Wat het project helemaal uniek maakt, is dat de getijdenduiker wordt gebouwd in een bouwkuip met gordingen en stempels van gebruikt staal. Een primeur! Met dank aan een nauwe samenwerking tussen Heijmans Funderingstechnieken en Lommers Welding Service. 

De dijkdoorgang wordt gevormd door een getijdenduiker en die wordt op zijn beurt weer gebouwd in een tijdelijke bouwkuipconstructie van 100 meter lang bij 12,6 meter breed. “In het voortraject hadden we het idee geopperd om de gordingconstructies en stempelramen te realiseren met staal dat al eens eerder is ingezet en bij ons in opslag lag”, zegt Roy Kerkhof van Heijmans. “Staal kun je echter niet zomaar hergebruiken als je strikt kijkt naar de normen die zijn opgelegd. En al helemaal niet als onderdeel van een primaire kering, waarvoor gevolgklasse CC3 geldt en waarbij de staaleigenschappen bekend moeten zijn. Samen met Lommers zijn we een onderzoekstraject gestart om te bekijken of we het gebruikte staal konden opwaarderen en inzetten voor de bouwkuip in de primaire waterkering. Bij Lommers hebben ze niet alleen kennis van zaken, maar ze durven ook te innoveren.”

Uitgebreid onderzoek

Nieuw staal wordt geleverd met een certificaat dat onder meer de technische eigenschappen beschrijft. “Bij gebruikt staal zijn die gegevens soms niet meer voorhanden, buiten het feit dat het staal van alles al heeft meegemaakt”, zegt Raymond Brand, lascoördinator van Lommers Welding Service. “Vanuit de nieuwste versie van de NTA is het sinds 2023 mogelijk om gebruikt staal onder deze zware normering toe te passen, vermits de opdrachtgever het toestaat én wordt aangetoond dat het gebruikte staal voldoet aan de eisen en dus in feite gelijkwaardig is aan nieuw staal. Het gebruikte staal van Heijmans hebben we allereerst aan een visuele inspectie onderworpen, waaruit een eerste selectie is gemaakt. Vervolgens is de staalkwaliteit en de lasbaarheid beproefd via non-destructief en destructief onderzoek. De mechanische eigenschappen zijn door een extern laboratorium geverifieerd voor een 2e-lijnskeuring. Al die informatie hebben we verwerkt in een document dat vergelijkbaar is aan het oorspronkelijke certificaat, waarmee we aantonen dat het donorstaal voldoet aan de eisen.”

Executieklasse 3

Van de 200 ton aan benodigd staal voor de gordingen en stempels, is ruim 90% ingevuld met gebruikt staal. De overige 10% is nieuw staal, aangezien dit deel is afgekeurd tijdens kwaliteitsinspecties en daarom met nieuw staal is aangevuld. Lommers heeft op locatie ook al het laswerk verzorgd onder executieklasse 3, inclusief de onderliggende lasdocumentatie. Inmiddels is de bouwkuip opgeleverd en is Combinatie Waddenkwartier gestart met de bouw van de getijdenduiker. Over een jaar wordt de bouwkuip weer gedemonteerd. Al het staal is zodanig gemonteerd en genummerd dat het traceerbaar voor dit project, maar ook voor een circulaire inzet in een vervolgproject. Het is één van de eerste projecten waarin gebruikt staal op deze schaal en onder deze zware normering succesvol wordt opgewaardeerd voor een circulaire inzet. 

Innoveren

Dit project is typerend voor de uitgebreide dienstverlening die Lommers Welding Service dient. “We werken veel aan projecten zowel op locatie als in de werkplaats waar een executieklasse volgens de NEN-EN 1090 en/of de ROK van toepassing is. We denken graag mee in het voortraject om projecten duurzaam aan te vliegen, en durven daarbij te innoveren, ook al het misschien niet de makkelijkste weg”, zegt Gerda Lommers. “De komende jaren staat de infrasector voor een enorme vervangings- en renovatieopgave. We denken integraal mee met onze klanten, zodat we gezamenlijk tot een robuust ontwerp komen met een maakbaar ontwerp voor uitvoering. Zo weten we door ‘slimme’ uitvoeringsmethodieken binnen planning, projecteisen en budget te blijven. Dat is echt uniek voor een staal-technisch bedrijf. Ons bedrijf en alle medewerkers laten we voortdurend doorontwikkelen zodat we alle V&R-opgaves en toekomstige werkzaamheden succesvol aan kunnen gaan.”