Aan kennis en ervaring heeft het familiebedrijf uit 1875 (!) geen gebrek. Voor de realisatie van het nieuwe viaduct in het kader van het project Voltooiing Dubbele Rijbaanstelsel maakt ook hoofdaannemer Heijmans dankbaar gebruik van de diensten van Prins Transport en kan rekenen op 24/7 ondersteuning.
Al sinds het prille begin is Prins Transport betrokken bij het prestigieuze project over de A4. “We hebben geassisteerd bij de aanleg van het werkterrein met de aanvoer van containers en bouwketen vanuit andere locaties”, zegt Johan Prins. “Daarnaast staan we in voor het leveren en leggen van rijplaten en draglines. We verzorgen namelijk onder meer de complete logistiek van Woud BV, één van de spelers in de verhuur van rijplaten en dragline-schotten in Nederland verdeeld over de vestigingen in Noord-Holland en Brabant. Met onze op afstand bestuurbare vrachtwagens met autolaadkraan kunnen we de rijplaten en/of dragline-schotten in één beweging snel en efficiënt uitleggen. De chauffeur kan vanaf de kraan ook de vrachtwagen bedienen. Daarin zijn we redelijk uniek in Nederland.”
Al sinds het prille begin is Prins Transport betrokken bij het prestigieuze project over de A4.
Logistieke optimalisaties
“Tijdens de uitvoering zijn we in feite het verlengstuk van de uitvoerders van Heijmans”, vervolgt Prins. “We worden voor allerlei hand- en spandiensten ingeschakeld, zoals het rijden van bekistingsmateriaal, bewapening of een combinatie van beide, al dan niet in de avonden, nachten of weekenden. Dankzij onze jarenlange kennis en ervaring en vooral de zeer uitgebreide expertise in de bouw en infra weten we veelal logistieke optimalisaties te behalen. Zeker in complexe omgevingen is dat een pré, zoals hier ook op Schiphol waar we rekening moeten houden met stakeholders, waaronder niet alleen de luchthaven maar ook Rijkswaterstaat. We zijn in het bezit van alle benodigde vergunningen of weten de weg bij gemeentes, provincies of het Rijk voor het aanvragen ervan. Het feit dat we al zo lang actief zijn in de bouw en infra maakt dat een deel van ons materieel er ook op is aangepast. Zo beschikken we over een bakwagen met zware autolaadkraan om tot bepaalde gewichten volledig zelfvoorzienend te kunnen optreden en een telekraan uit te sparen. In dit geval wordt het bekistingsmateriaal voor de pilaren volledig met wapeningskorven prefab voorbereid op het werkterrein. Wij laden ze met onze zware autolaadkraan (115 ton/meter) en vervoeren ze naar de loslocatie. Dat scheelt ontzettend veel tijd en onnodige transportbewegingen.”
“Een zo efficiënt mogelijk logistiek proces, dat is waar wij onze opdrachtgevers in ontzorgen”, resumeert Prins. “En dat doen we nu al meer dan 140 jaar in binnen- en buitenland met gekwalificeerd personeel. De chauffeur en zijn truck vormen een speciaal duo, dat iedere uitzonderlijke klus aan kan.”
Om de overlast op het doorgaand verkeer te minimaliseren, ontwikkelde bekistingsleverancier Construx-Dijkhor B.V. in samenwerking met Heijmans een unieke prefab en grotendeels uitwisselbare pijlerbekisting.
Construx-Dijkhor is onderdeel van het Belgische familiebedrijf Construx en is gespecialiseerd in het ontwikkelen en produceren van stalen mallen voor de betonindustrie en de infrasector. “Al in de tenderfase hebben we samen met Heijmans een oplossing bedacht om het viaduct zo efficiënt mogelijk te kunnen bouwen, en dan met name inzoomend op de pijlerwanden”, zegt Herry van Houten, Algemeen Directeur van Construx-Dijkhor. “Dat idee is na gunning aan Heijmans verfijnd en verder uitgewerkt. Uiteindelijk kunnen in totaal 9 betonnen pijlerwanden met slechts twee stalen bekistingen gerealiseerd worden. Het zijn overigens wel flinke ‘kisten’ van elk 120 ton, bestaande uit een groot aantal samengestelde componenten.”
Beperkte ruimte
Het ontwerp van Construx-Dijkhor is erop gebaseerd dat Heijmans zo min mogelijk elementen ter plaatse hoeft te monteren. “Dat kost tijd en zorgt voor onnodige stremmingen op de A4”, stelt Van Houten. “Bovendien is de ruimte in de tussenbermen van de A4 uiterst beperkt. De pijlerbekisting wordt daarom zoveel mogelijk samengesteld op de voorbouwlocatie naast het toekomstige viaduct. Een pijlerwand is 65 meter lang, 5,20 meter hoog en bestaat uit negen pijlers (dus negen individuele bekistingen) die met elkaar zijn verbonden met een balkbekisting. Alle negen individuele pijlerbekistingen zijn telkens op de voorbouwlocatie geassembleerd, inclusief wapening, en in één beweging op locatie geplaatst. Dat heeft de aannemer heel veel tijd bespaard. In slechts één nachtelijke wegafsluiting kon ons montageteam de complete bekisting (inclusief tussenliggende balkbekisting) van de 65 meter lange pijlerwand plaatsen. We hebben dan ook alle deadlines ruimschoots gehaald en lopen zelfs voor op planning. Dat gaf het ‘treintje’ na ons (vlechten, bordessen plaatsen, enzovoort.) bovendien wat meer lucht.”
Dankzij de centerloze bekisting hoeft Heijmans de pijlerwand niet meer af te werken na het ontkisten.
Centerloos
Best bijzonder aan de toch al forse bekisting is dat deze centerloos is uitgevoerd. Van Houten: “Ook dat had weer te maken met de korte doorlooptijd. De aannemer hoeft in dat geval de pijlerwand niet meer af te werken na het ontkisten. De krachten die hier speelden waren overigens wel dusdanig van aard dat een centering de samenstelling van de bekisting iets eenvoudiger en lichter zou hebben gemaakt. De korte doorloop- en montagetijd gaf hier echter de doorslag.” Het mooie van de pijlerbekisting was bovendien dat Construx-Dijkhor deze dusdanig heeft geëngineerd dat de verschillende delen door elkaar gebruikt konden worden. “Dat geldt ook voor alle 34 bordessen langs de bekisting. Ze zijn allemaal uitwisselbaar. Het verkleint de kans aanzienlijk dat het misloopt tijdens de montage.” Van Houten kijkt dan ook terug op een mooi project. “Ideeën van de opdrachtgever en inventieve oplossingen van onze engineering omzetten naar concrete oplossingen en een werkbaar geheel. Dat is onze kracht, waarbij we nadrukkelijk de samenwerking opzoeken. Heijmans heeft net als wij een vlakke organisatiestructuur, beslissingen worden snel genomen. Een voorwaarde om dergelijke korte bouwtrajecten tot een goed einde te brengen.”
Ook voor Heijmans is Aelbers al vele jaren een integrale samenwerkingspartner. Een gesprek met directeur Peter van Zaanen over de inzet van de juiste mensen op de juiste plek en de samenwerking die veel verder gaat dan alleen het leveren van personeel.
Bij de bouw van het viaduct introduceert Aelbers binnenkort voor het eerst de Aelbers Coach; een initiatief waarbij we de meest ervaren voormannen een belangrijke rol geven bij mensen die nieuw in Nederland zijn.
Aelbers is een van de weinige partijen in Nederland die zich grotendeels richt op de rekrutering van personeel voor de civiele betonbouw. “Echt een nichemarkt waarin zo’n 65 bedrijven actief zijn in verschillende combinaties”, weet Van Zaanen. “Vorig jaar hebben we een nieuwe strategie uitgerold waarbij we de levensloop van een project volgen met personeel voor elke bouwfase. Van de voorbereidingsfase (tekenaar, calculator, werkvoorbereider) en de uitvoering (in de prefab werkplaats en op locatie) tot aan het onderhouden. Met dank aan ons uitgebreide netwerk van partners, ervaren vakkrachten uit verschillende landen binnen de EER én ZZP’ers. De civiele betonbouw kenmerkt zich namelijk door een hoog aandeel ZZP’ers. Bijna 50% van de Nederlandse vakkrachten in de bouw is zelfstandig. Dat zijn gedreven vakspecialisten die we eveneens aan ons weten te binden.”
Ook voor Heijmans is Aelbers al vele jaren een integrale samenwerkingspartner.
Verdiepingsslag
“We onderhouden een ‘innige band’ met onze opdrachtgevers en werken bij voorkeur met vaste poulesamenstellingen die bekend zijn met de cultuur van onze opdrachtgevers”, vervolgt Van Zaanen. “Heijmans is daar een mooi voorbeeld van. We leveren niet alleen personeel, maar maken samen een verdiepingsslag. De integrale samenwerking gaat namelijk ook over het verbeteren van de veiligheid, over duurzame inzetbaarheid, digitalisering, het verminderen van bewegingen, enzovoort. We zijn ons bewust van de gedeelde belangen en vliegen deze samen aan. Elke omgeving heeft specifieke werkomstandigheden. Voor een project als Voltooiing Dubbele Rijbaanstelsel van Heijmans bijvoorbeeld in een complexe omgeving als Schiphol, geldt het hoogste niveau van veiligheid. Permanent zijn zo’n vijftien mensen van ons werkzaam op dat project. Voornamelijk voormannen en betontimmerlieden, maar ook een dame die als receptioniste wordt ingezet op het project. Hieruit blijkt eens te meer de toegevoegde waarde van onze mix aan specialisten.”
Aelbers is een van de weinige partijen in Nederland die zich grotendeels richt op de rekrutering van personeel voor de civiele betonbouw.
Aan specialisten heeft Aelbers geen gebrek. Van Zaanen: “We stellen dagelijks zo’n 400 medewerkers te werk en kunnen vrij eenvoudig opschalen naar 650 mensen. Die flexibiliteit is met name belangrijk omdat we veelal betrokken zijn bij grote infrastructurele projecten. Zo’n 80% van ons bestand heeft een niet-Nederlandse nationaliteit, maar daarnaast werpt onze Nederlandse propositie, het bemiddelen van ZZP’ers, ook zijn vruchten af.”
Voor een project als Voltooiing Dubbele Rijbaanstelsel van Heijmans bijvoorbeeld in een complexe omgeving als Schiphol, geldt het hoogste niveau van veiligheid.
“Bij de bouw van het viaduct introduceren we binnenkort voor het eerst de Aelbers Coach; een initiatief waarbij we de meest ervaren voormannen een belangrijke rol geven bij mensen die nieuw in Nederland zijn. De coach leert ze de kneepjes van het vak, maakt ze de Nederlandse cultuur gewoon, alsmede de cultuur bij onze opdrachtgevers. Heijmans is één van onze opdrachtgevers die nauw betrokken is geweest bij het op poten zetten van dit initiatief. Zo streven we samen met onze opdrachtgevers altijd naar een optimaal eindresultaat met oog voor het welzijn van onze medewerkers.”
De bouw- en ontwerpopdracht voor Heijmans omvat onder meer de aanleg van een 250 meter lang en zestig meter breed viaduct over de A4, naast het reeds bestaande viaduct. Behalve deze drukke rijksweg kruist het nieuwe viaduct nog een aantal belangrijke levensaders zoals twee ProRail-tunnels, een openbaarvervoertunnel, de wegverbinding tussen de personeelsparkeerplaats P30 en Schiphol Plaza én een voornaam kabel- en leidingtracé, de aorta van Schiphol. Een complexe opgave dus, die letterlijk en figuurlijk ‘verbindt’.
Met de extra rijbaan wil Schiphol de luchthaven nog veiliger maken, wachttijden voor taxiënde vliegtuigen reduceren en de situatie voor de luchtverkeersleiding eenvoudiger maken. “Dit vraagstuk speelt al vele jaren”, zegt Derk Stolwijk, projectmanager bij Schiphol Projects. “Als je de luchthaven van bovenaf bekijkt, zie je dat het taxibanenstelsel Alfa en Bravo volledig dubbel is uitgevoerd. Vliegtuigen in tegengestelde richting komen elkaar nooit tegen. Een stuk wat ontbreekt, is rijbaan Quebec over de A4 tussen de Kaagbaan en Zwanenburgbaan. Hier moet het vliegverkeer altijd gestuurd worden door de luchtverkeersleiding. Daarnaast zorgt deze bottleneck bij bepaald baangebruik voor opstoppingen in het grondverkeer. De enige oplossing zit hem in het bouwen van een nieuw viaduct.”
Integraal ontwerp
Met het oog op de grote diversiteit aan stakeholders heeft Heijmans Infra een integraal ontwerp gemaakt op basis van een VO dat is gemaakt door RHDHV. “Ontwerp en uitvoering zijn perfect op elkaar afgestemd”, zegt Barry de Gier, uitvoeringsmanager bij Heijmans. “Gedurende de ontwerpfase hebben we veel zaken tegen het licht gehouden om de maakbaarheid te allen tijde te kunnen blijven garanderen. Daar hebben we immers later profijt van. Ook de eisen en specifieke kenmerken van alle stakeholders zijn in een vroeg stadium erkend.” Stolwijk geeft een voorbeeld: “Tussen de twee ProRail-tunnels wordt een steunpunt voor het nieuwe viaduct gerealiseerd. Heijmans heeft niet alleen te maken met een uiterst beperkte tussenruimte (1.720 millimeter) om de forse funderingspalen (diameter 830 millimeter) aan te brengen, maar ook met hoge eisen ten aanzien van de vervorming van beide tunnelbuizen. De spoorstaven in de oude tunnelbuis zijn namelijk direct op de bodem bevestigd. Movares heeft hiervoor een monitoringssysteem ontwikkeld om de beweging in beide tunnels over zes tunnelmoten te kunnen volgen. Als gevolg van die eisen heeft Heijmans Infra besloten om een ander type funderingspaal toe te passen om de risico’s te verkleinen. De eerste rij met verbuisde schroefpalen, een grondneutrale techniek, is nu succesvol gemaakt.”
Met de extra rijbaan wil Schiphol de veiligheid verhogen, wachttijden voor taxiënde vliegtuigen reduceren en de situatie voor de luchtverkeersleiding eenvoudiger maken.
Schiphol-HUB
Het nieuwe viaduct steunt straks op twee landhoofden, drie steunpunten (pijlerwanden) in de A4 en zes steunpunten op het land. Ook is voorzien in een stabiliteitskern. “We hebben grotendeels gekozen voor een beproefde bouwmethodiek met een eenvoudige fasering en zijn bewust niet gaan pionieren in zo’n complexe omgeving met vele stakeholders”, vervolgt De Gier. “Door veel vooraf samengesteld uit te voeren, zoals de wapening en de bekisting, kunnen cruciale werkzaamheden in de weekenden plaatsvinden in plaats van doordeweeks overdag met alle stremmingen van dien. Daarbij kunnen we dankbaar gebruikmaken van de Schiphol-HUB, een grote voorbouwlocatie.” Stolwijk: “Het terrein is onderdeel van de projectorganisatie die alle grote projecten op de luchthaven coördineert. De logistiek wordt verzorgd vanuit dit terrein, waarvan ook andere grote projecten gebruik kunnen maken. Toevallig is het voor VDR zeer strategisch gelegen aan de kop van de Kaagbaan, dus dichtbij het nieuwe viaduct.”
Mikado voor gevorderden
Heijmans maakt dankbaar gebruik van de Schiphol-HUB. “We hebben in het ontwerp van de 60 meter lange pijlerwanden, bestaande uit telkens negen kolommen, veel repetitie aangebracht”, legt De Gier uit. “Dat rechtvaardigde een prefabricage proces. Op de voorbouwlocatie is de stalen bekisting van de pijlerwanden volledig voorbereid en zelfs voorzien van de wapening. Zo konden we de bekisting in slechts één weekend plaatsen en hoefden we relatief weinig wapening ter plaatse aan te brengen. Dat resulteerde in (veel) minder inefficiënte stremmingen van de A4. Op vrijdagavond zag je nog niets en op maandagochtend stond er 60 meter ‘mikado voor gevorderden’. Ook het betonstorten is in de nacht gebeurd. In elke pijlerwand is zo’n 265 m3 beton verwerkt. Over het hele project bezien, gaat het om ruim 20.000 m3 beton. Dat is ook de reden dat we een mobiele betoncentrale op Schiphol hebben opgesteld om de transportafstanden zo kort mogelijk te houden. Dit draagt bij aan onze duurzaamheidsdoelstellingen.”
Logistieke operatie
Begin mei verwacht Heijmans alle steunpunten gereed te hebben, de pijlerwanden op de A4 zijn zelfs halverwege maart al voltooid. Vervolgens wordt het dek gerealiseerd met prefab liggers. “Een enorme logistieke operatie,” erkent De Gier. “De hoeveelheid liggers is bijzonder groot. Ieder veld (60 meter breed) bestaat uit veertig liggers met een overspanning van 22 tot 25 meter. In totaal zijn er elf velden. Volgens planning is het viaduct in oktober 2021 gereed. De ‘ruwbouw’. Daarna wordt de taxibaan aangelegd met speciaal asfalt, belijning, verlichting en bekabeling. Al worden veel randwerkzaamheden ook parallel uitgevoerd. Het nieuwe viaduct zal vervolgens na oplevering in gebruik worden genomen.”
