Bij de herinrichting van de A.C. de Graafweg (N241) wordt het bestaande asfaltpakket van zowel de rijbaan als het fietspad over de gehele lengte van 12 kilometer selectief verwijderd door Aduco. Het schone freesasfalt wordt namelijk hergebruikt in het nieuwe asfalt. Hoe efficiënter er wordt gefreesd, hoe meer besparingen dat oplevert voor Boskalis én het milieu.

Aduco is specialist in asfaltfrezen en stabilisatie. “Daarin zijn we absoluut vooruitstrevend. En dat al sinds 1978”, benadrukt Otto Salomons, bedrijfsleider bij Aduco. “We proberen een project altijd nét iets slimmer en efficiënter aan te vliegen.” Boskalis is 20% aandeelhouder in Aduco en doet voor het onderdeel asfaltfrezen in principe altijd een beroep op de specialist. “Bij de herinrichting van de A.C. de Graafweg (N241) zijn we gevraagd om mee te denken over hoe we het asfaltpakket zo efficiënt mogelijk kunnen verwijderen met een duidelijke scheiding tussen het schone en teerhoudende asfalt. Het schone freesasfalt fungeert namelijk als grondstof voor het nieuwe asfalt.”

Aan de hand van het vooronderzoek van Boskalis is een freesplan opgesteld. “Hier is duidelijk aangegeven waar zich welk type asfalt bevindt. Het is bij wet geregeld dat het teerhoudend freesasfalt uit de keten wordt gehaald en gereinigd wordt”, zegt Salomons. “Aan ons de taak om het vervuilde asfalt zo selectief mogelijk eruit te frezen om te voorkomen dat er geen schoon asfalt naar de reiniger gaat. Het thermische reinigen van de teerfractie uit het freesasfalt loopt behoorlijk in de papieren. Zoveel selectiever wij frezen, des te beter voor de ‘portemonnee’ en het milieu.” Over besparingen gesproken, een andere specialiteit van Aduco is het stabiliseren van wegen en funderingen met bijvoorbeeld schuimbitumen. “Het gefreesde asfalt wordt dan ter plaatse opgewerkt tot een stabiele en draagkrachtige fundering. Het resulteert in veel minder transportbewegingen, een verdubbeling van de ontwerplevensduur en een dunnere asfaltlaag. Vanwege een funderingspakket met hoogovenslakken bleek deze optimalisatie op de A.C. de Graafweg helaas niet mogelijk.”

Het asfalt van de A.C. de Graafweg wordt in verschillende fasen eruit gefreesd. “In totaal gaat het weliswaar om 62.000 ton, maar we volgen daarin de planning van Boskalis”, zegt Marcel Hermans, calculator bij Aduco. “Voor elke fase en elk vak plannen we heel nauwkeurig de juiste machines in, zodat we ook hier een maximale efficiëntie bereiken. Overigens voldoen al onze machines aan de hoogste milieuklasse en zijn maximaal 5 jaar oud. Daarnaast maken we zoveel mogelijk gebruik van de biologische HVO100 brandstof.”

Over de samenwerking met Boskalis zijn de heren uiterst tevreden. “Het voelt als familie. We werken als een eenheid. En dat is gewoon heel prettig. Boskalis heeft zijn zaakjes goed voor mekaar en altijd oog voor de voortgang van een project”, merkt Salomons op. “Bij een eventuele stagnatie worden zaken snel opgelost. Dat is voor ons een zegen en voor onze jongens buiten ook. Want zij moeten het freesasfalt wel kwijt kunnen in een kipper.”     

De A.C. de Graafweg (N241) is een belangrijke oost-westverbinding in de provincie Noord-Holland, maar staat ook in de top 10 van meest onveilige wegen. Om de verkeersveiligheid te verbeteren, wordt het 12 kilometer lange tracé nu heringericht. Daarvoor moet ook de drinkwatertransport-leiding van PWN naast de weg ‘plaatsmaken’. De omvang en de verwachte complexe faseringspuzzel waren voor zowel de provincie als het drinkwaterbedrijf aanleiding om de koppen bij elkaar te
steken en gezamenlijk de markt uit te dagen. En ook nog eens op een hele bijzondere manier.

Bij het maken van de plannen voor het herinrichten van de A.C. de Graafweg hebben we ons laten inspireren door de Marktvisie, begint Sjoerd van Houten, programmamanager bij Provincie Noord-Holland. “Uitgangspunt van Marktvisie is om projecten met minder hinder, tegen een eerlijke prijs én op een duurzame wijze te realiseren. We hebben het hele land doorkruist en projecten bekeken met als grote inspirator project DOEN van Rijkswaterstaat, feitelijk een concrete invulling van Marktvisie. In 2017 is er vervolgens een team gevormd vanuit de provincie en zijn we met de voorbereidingen gestart, zoals het schrijven van een projectplan en het contacteren van een ingenieursbureau.”

Door de omvang van het project kwam al snel aan het licht dat het behoorlijk complex zou worden, zegt Rob Bloemsma, projectmanager N241 bij Provincie Noord-Holland. “De hele wegconstructie moet vernieuwd worden, de drinkwatertransportleiding moet worden verlegd en er is geen onderliggend wegennet waarover het verkeer omgeleid kan worden. We stonden dus voor een uitdaging. Dat was de reden dat we al bij de werving van het ingenieursbureau voor een ‘best value procurement’ hebben gekozen. Dat doen we eigenlijk nooit. Sweco kwam als beste uit de bus. Gezamenlijk zijn we de voorbereidingen gestart, het opstellen van het provinciaal inpassingsplan, de grondverwerving, enz. Op een bepaald moment waren we drie dagen aan het worstelen met de enorme hoeveelheid aan kabels en leidingen in het tracé naast de weg. Daarbij was ook Stef Goossens betrokken, projectmanager van PWN. Gebogen over alle tekeningen kwamen we eigenlijk maar tot één conclusie: de fasering is dermate complex dat we het beter samen kunnen doen.”

Nadat alle plannen, ideeën en het provinciaal inpassingsplan waren goedgekeurd en gepubliceerd, hebben de twee opdrachtgevers gezamenlijk het project op de markt gebracht. “We hebben een landelijke marktconsultatie gehouden, waar zes aannemer op hebben gereageerd”, zegt Bloemsma. “Drie daarvan kwamen met het voorstel om op samenwerking aan te besteden en daarmee risico’s bespreekbaar en deelbaar te maken. Dat is voor ons aanleiding geweest om wederom op onderzoek uit te gaan in het land. We werden getriggerd en geïnspireerd door het HWBP-project Stadsdijken Zwolle. Een project vooral gericht op samenwerken en met een open boekhouding. Dat idee hebben we als het ware geleend en ingezet voor het herinrichten van de A.C. de Graafweg én het verleggen van de drinkwatertransportleiding. Het project is dus uitsluitend gegund op samenwerking. Voor de marktpartijen best spannend, omdat ze buiten hun comfortzone moesten treden. Dat bleek ongegrond, want we waren absoluut onder de indruk van de kwaliteit die werd aangeboden. Na een vrij zwaar aanbestedingstraject rolde Boskalis uiteindelijk als beste uit de bus.”

Na een uitgebreid voortraject ligt er nu een hele goede uitvoeringsovereenkomst. “We zijn gezamenlijk met het bouwteam zo’n 14 maanden bezig geweest om het project goed te doorgronden en het met elkaar eens te worden. Een periode die we snoeihard nodig hebben gehad”, constateert Bloemsma. Dat kan ook Theo de Veer, teammanager van groep transportleidingen bij PWN beamen en zegt: “Het is voor PWN het eerste bouwteamproject samen met de provincie Noord-Holland. Door deze werkvorm kunnen we onze belangen beter behartigen bij de provincie. We hebben enerzijds getracht om zoveel mogelijk van de bestaande leiding te behouden en waar dat niet kon meegedacht over hoe de leiding zo efficiënt mogelijk verlegd kon worden. Op een locatie waar we in de toekomst ook goed bij kunnen voor beheer en onderhoud, op voldoende afstand van andere kabels en leidingen.” Goossens vult aan: “Het voordeel van deze samenwerking is bovendien dat onze werkzaamheden worden opgenomen in de planning van Boskalis. Dat scheelt ons heel veel overleggen, laat staan eventuele knelpunten in de uitvoering. Het komt de afstemming ten goede.” En dat blijkt ook in de praktijk, want Van Baarsen Buisleidingen die in opdracht van Boskalis het verleggen van de leiding op zich neemt, loopt inmiddels al twee maanden voor op de planning. Anders dan de provincie die tijdens de uitvoering meer op de achtergrond opereert, is PWN nadrukkelijk aanwezig op het project en verzorgt ook de directieleveringen. “Er loopt altijd een opzichter buiten rond”, zegt Goossens. “Niet zozeer om de aannemer te controleren, maar vooral om assistentie te verlenen, bijvoorbeeld als er een leiding uit bedrijf genomen moet worden. Want behalve de drinkwatertransportleiding worden ook de nodige distributieleidingen aangepast en watermeterputten verplaatst.”

Alle risico’s zijn in de bouwteamovereenkomst beheerst en gealloceerd, behalve overmacht. Hierdoor wordt het project zonder VTW’s gerealiseerd. “De stakeholders zijn uitvoerig bij het ontwerpproces betrokken, de vier gemeenten waren aan boord, het waterschap en participatiegroep vanuit bewoners. Er zijn gesprekken gevoerd die je in een traditionele contractvorm niet met elkaar voert. Dat betaalt zich uit. De eerste voortekenen zijn heel positief. Het product wat er ligt is goed en de omgeving is betrokken. Dat zie je ook bij de onteigening, alle gronden zijn minnelijk verworven. Samenwerken en elkaar kritische vragen durven stellen, is absoluut de kracht van dit project. Op alle gebieden en in alle lagen.”