Op weg naar 2030 en 2050 is ook in de infrasector één ding helder: het is geen makkelijke weg die afgelegd moet worden. Schaarste in grondstoffen en strenge milieueisen vragen om alternatieve productiemethoden in de hele bouw- en infrasector. Geen sinecure, maar er wordt in ons land hard gewerkt aan innovatieve alternatieven. Eén van de koplopers in dit innovatieproces is Latexfalt. We spreken met Foeke Elzinga, Manager Commercie bij het in Koudekerk aan den Rijn gevestigde bedrijf.

“Met het verlaten van fossiele brandstoffen en een focus op de transitie naar elektrificatie en waterstof zullen we schaarste in bitumen alleen maar zien toenemen”, schetst Elzinga de nabije toekomst. “De milieueisen voor asfaltproductie zijn zo hoog, dat conventionele productiemethoden sowieso op de helling staan. Tijd dus om van de nood een deugd te maken: wij zien volop kansen voor circulaire wegenbouw. Het ligt voor de hand dat men bij ‘circulair’ denkt aan het inzetten van oud asfalt als circulair product, Latexfalt wil het begrip circulair echter breder maken, branche overstijgend zelfs.”

Elzinga duidt op het feit dat de asfaltindustrie altijd al hoogwaardige wegen kon maken van bitumen, afkomstig uit het raffinageproces van aardolie, maar dat er wat Latexfalt betreft ook andere reststromen als circulaire grondstof ingezet kunnen worden. “Dan moet je denken aan maatschappelijke reststromen als verpakkingsplastics en autobanden bijvoorbeeld. In plaats van dat ze op een afvalberg belanden of verbrand worden, kunnen ze een tweede leven tegemoet gaan in het wegdek van de toekomst. Hetzelfde geldt voor restolie uit de voedselindustrie, die zou als verjongingsmateriaal op het wegdek kunnen belanden.”

Er is veel onderzoek nodig voor het toepassen van alternatieve reststromen voor doeleinden in de wegenbouw. Latexfalt wil er alles aan doen om dat te onderzoeken, maar geeft aan dit niet alleen te kunnen. “We moeten weten hoe deze nieuwe grondstoffen zich gedragen in de praktijk en welke logistieke keten er nodig is om alles van afvalberg naar wegdek te krijgen. We willen zeker weten dat deze circulaire inzet nog steeds bijdraagt aan het waarborgen van de hoge kwaliteit van het Nederlands wegdek”, aldus Elzinga.

“Op dit moment focussen we ons bij Latexfalt op het ontwikkelen van analysemethoden om het gedrag en eigenschappen van bitumen in kaart te brengen. Daarmee kunnen we betere voorspellingen doen over het hoe en waarom een bitumen in de weg verouderd en een ontwerp maken waarmee we alternatieven voor bitumen kunnen ontwikkelen met de reststromen van de toekomst. Dat wil Latexfalt samen met bouwend Nederland doen.” Kennisdeling is daarbij van het grootste belang, getuige ook de klantendag die Latexfalt op 7 april organiseerde, waarop diverse lezingen met betrekking tot duurzaamheid gegeven werden. Dagvoorzitter was niemand minder dan Prof. Dr. Em. Jan Jonker, Hoogleraar Duurzaam Ondernemen.   

Een toonaangevende organisatie gericht op productie, applicatie, verkoop en productontwikkeling van innovatieve markgerichte producten en systemen op basis van bitumen en polymeren.

LATEXFALT vervult een brugfunctie tussen enerzijds de olieraffinage en chemische industrie en anderzijds de bouwnijverheid bedrijven. “Twee zeer verschillende werelden die verbonden moeten worden op gebieden als fundamentele materiaalkennis, technologie, logistiek en innovatie.” Maar ook steeds vaker op het gebied van regelgeving en duurzaamheid volgens Elzinga. “Daarom is LATEXFALT druk bezig met een aantal duurzaamheidsontwikkelingen.”

“Het is enorm belangrijk dat innovatieve ontwikkelingen en rendement-verhogende maatregelen sneller en efficiënter tot stand komen, zodat er flexibeler ingespeeld kan worden op een veranderende omgeving. CO2-beheersing en energie-efficiëntie zijn daarbij van doorslaggevende betekenis voor de toekomst.” LATEXFALT heeft een aantal roadmaps gedefinieerd die betrekking hebben op de aanleg van wegen met betere bitumen, het levensduur verlengende onderhoud van wegen en recycling van het asfalt dat vrijkomt. “Dan is de cirkel weer rond.”

“Duurzaamheid ontwikkelen moet je samen met partners doen. Dat zijn niet alleen de klanten, maar ook de olie-industrie waar wij onze producten van afnemen”, zegt Elzinga. “Het is echt een kwestie van co-creatie. Zo onderzoeken we in roadmap 1 -vanuit de IMO-regelgeving en de wensen vanuit de markt- hoe we bitumen kunnen beïnvloeden om een constante kwaliteit te kunnen borgen. De toepassing en functionaliteit van het product is daarbij belangrijk, wat vraagt om transparantie en onderzoek van de markt.” Dat sluit naadloos aan bij roadmap 2: een traject waar LATEXFALT samen met twee partners en met Rijkswaterstaat al sinds 2010 aan werkt. “Inmiddels is er een product gevalideerd en staan we aan de vooravond van een grootschalige toepassing ervan. Bij grootschalige inzetbaarheid van dit levensduur verlengende product kan de duurzaamheidsdoelstelling snel behaald worden. Dus hopen we dat meer districten binnen Nederland het zullen omarmen.” Op het gebied van recycling van asfalt is er ook nog wel wat winst te behalen volgens Elzinga. “Als vrijgekomen asfalt meermaals is gebruikt, gaat de kwaliteit van de bitumen achteruit. Wij onderzoeken hoe we die oude bitumen kunnen verjongen met behulp van juvenators. Het door ons ontwikkelde product genaamd Neomex HR is grootschalig getest in Antwerpen en wordt komend jaar door Rijkswaterstaat bij een innovatietraject op de A58 in een proefvak opgenomen. Rijkswaterstaat wil weten welke verjongers er zijn en welke varianten in producten daaruit voortkomen en of ze duurzaam en/of levensduurverlengend zijn.”

“Nederland is koploper in levensduur verlengend onderhoud en asfalt hergebruik en we zien dat landen om ons heen belangstelling tonen voor deze ontwikkelingen. Toch slaan we ook daar nieuwe wegen in om samen met partners op een transparante manier te komen tot duurzame ontwikkelingen. Kijkend naar de vraag vanuit de markt waarbij we gezamenlijk optrekken om tot mooie producten te komen op het gebied van levensduurverlenging en recycling van asfalt.”