Wateropslag, en meer bepaald een efficiënte wateropslag, is sinds het begin van de mensheid een prioriteit. Wat zijn de uitdagingen bij wateropslag en hoe doet men aan duurzaam waterbeheer?
Waterreservoirs vervullen meerdere functies. Ze kunnen worden gebruikt voor opslag van drinkwater, industrieel afvalwater, waterzuivering … Om economische redenen worden deze reservoirs uit beton gemaakt.
Omgevingsfactoren
Heel belangrijk om rekening mee te houden, is dat water een zeer gevoelige hulpbron is die kan worden beïnvloed door negatieve omgevingsfactoren zoals bacteriën, virussen, algen, pH-veranderingen en ophoping van mineralen en opgehoopte gassen. Verontreiniging kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, waaronder leidingen, bouwmaterialen van reservoirs en insijpelen van mineralen en gassen. Een goed ontworpen waterreservoir zal deze negatieve gevolgen specifiek weten aan te pakken en te beperken. Daarnaast moet er in een vroeg stadium ook een procedure voor de controle van de waterkwaliteit worden voorzien, met een regelmatig onderhoudsplan, om de groei van algen, bacteriën en virussen te voorkomen. Vooral als het gaat om een reservoir dat drinkwater bevat.
Er zijn enkele belangrijke factoren die men onder controle moet houden om de efficiëntie van elke wateropslag te garanderen:
- Vochtigheid: aangezien de betonstructuur van het waterreservoir altijd in contact is met water, blijft ze permanent vochtig. In combinatie met zuurstof is dit een perfecte omgeving voor corrosie van de interne wapeningsstaven. Dit verschijnsel is uiterst gevaarlijk en moet vermeden worden, aangezien dit de integriteit van de opslagtank aantast.
- Slijtage van het oppervlak van het reservoir door chemische aantasting: in sommige gevallen kan de pH van het water zuur zijn en zo een chemische aantasting van het betonoppervlak veroorzaken. In andere gevallen kan de pH zacht zijn en zo schade toebrengen aan het beton. Bovendien kan dit fenomeen nog versterkt worden door beweging van het water in het reservoir.
- Scheuren in het reservoir: in betonnen bekkens zijn scheuren gewoonlijk te wijten aan hydraulische inkrimping of structurele gebreken. Water kan alleen in het reservoir worden opgeslagen als de scheuren die kunnen optreden, worden overbrugd door een membraan dat het reservoir waterdicht maakt en flexibel genoeg is om de integriteit van het reservoir te waarborgen.
- Waterkwaliteit: in het specifieke geval van opslag van drinkwater is de waterkwaliteit van groot belang. Daarom moeten het ontwerp en alle materialen die op het oppervlak van het reservoir worden aangebracht, voldoen aan specifieke vereisten die kunnen verschillen van land tot land.
Duurzaam waterbeheer
Uit wat voorafgaat, is duidelijk dat de opslag van water in een reservoir een uitdaging is. Hoe pakt men deze uitdagingen aan om een duurzame wateropslag te garanderen? Het beschermen en waterdicht maken van de betonstructuur is hierbij cruciaal. Hiertoe zijn verschillende technologieën op de markt zoals cementgebonden membranen, epoxycoatings, polyureamembranen (PUA) en een membraan op basis van Xolutec-technologie.
Cementgebonden membranen
Cementgebonden coatings worden al jaren gebruikt om beton te beschermen. Ze gelden als de oudste technologie op de markt en kunnen ingedeeld worden in twee categorieën: flexibele coatings met polymeeradditieven en rigide coatings. Beiden bestaan uit een samenstelling van cement, zand, enkele hulpstoffen en in het geval van flexibele coatings ook polymeren.
Epoxycoatings
Epoxycoatings zijn wijdverspreid op de markt en werden vele jaren geleden geïntroduceerd. Ook zij zijn verkrijgbaar in twee versies: systemen zonder mesh, dit zijn de eenvoudigste systemen met vaak één primerlaag voor hechting op beton en twee lagen epoxycoating. De tweede versie zijn de systemen met mesh. Dit zijn systemen met een gaas in de eerste laag om spanningen veroorzaakt door het openen van barsten in de ondergrond te verspreiden en de reflectie ervan in de coating te vermijden.
Polyureamembranen (PUA)
Enkele jaren na cementgebonden en epoxycoatings kwamen PUA-coatings op de markt. Het applicatieproces vereist dat het materiaal warm wordt gespoten, waardoor een zeer korte droogtijd van slechts enkele seconden voldoende is. Eens gedroogd, bieden polyureamembranen uitstekende scheuroverbruggende eigenschappen zonder mesh.
Membraan op basis van Xolutec-technologie
Xolutec™ is de nieuwste technologie op de markt en is het resultaat van verschillende jaren ontwikkelingswerk met als doel een oplossing te vinden voor de problemen met beton in uitdagende omgevingen zoals afvalwaterzuiveringsinstallaties. Door de intermoleculaire interactie te optimaliseren tussen de harsvormende blokken ontstaat een verbeterd XPN (vernette polymeerstructuur) met unieke kenmerken voor diverse toepassingen. De belangrijkste voordelen voor de gebruikers zijn de lagere totale gebruikskosten door de langere onderhoudscycli en langere ingebruikstelling, het lange termijn esthetisch aspect en verbeterde duurzaamheid.
Het is van groot belang om, afhankelijk van de specifieke omstandigheden (structuur van het reservoir, de betonkwaliteit, oppervlaktekwaliteit, nieuwbouw of renovatie,…) te garanderen dat de toegepaste technologie en oplossing daadwerkelijk voldoen aan de vereisten van de werf. De opslag van drinkwater vereist extra zorg en is strikt genomen onderworpen aan nationale normen waaraan commerciële producten moeten voldoen om te worden goedgekeurd.
