‘Werken met de winkel open’ bij de Entree, in het hart van de stad

De tramhaltes voor het centraal station in Amsterdam vormen het kloppend hart van het intensieve personenvervoer van en naar het station. Een infrastructurele levensader die niet afgeknepen mag worden, maar die wel ‘in de weg zit’ als het gaat om het uitvoeren van werkzaamheden.

Wout Matze is projectleider Tram Infra bij Max Bögl & Partners en verantwoordelijk voor het in goede banen leiden van de hoognodige buitendienststellingen. We spreken hem over zijn werk en de uitdagingen die daarbij komen kijken.

“Om te beginnen is de bouwkuip voor het station enorm groot”, opent Wout het gesprek. “De tramsporen ter plekke van de bouwkuiplocatie dienden verwijderd te worden. Daarvoor vroegen wij buitendienststellingen, ofwel Tijdelijke Buiten Gebruik Names (TBGN’s) aan bij de dienst Metro en Tram van de gemeente. GVB schreef vervolgens vervangend vervoersplannen met nieuwe routes. Wij hebben de ruimte nodig om in te kunnen werken, maar moeten dat doen met zo min mogelijk hinder voor reizigers. Waar we in totaal aan werkzaamheden over praten? Twee grote kruispunten, twee grote tramemplacementen voor het station, twee keer vier sporen, vier haltes aan de westzijde en vier haltes aan de oostzijde. Dat geeft aan welke omvang de serie TBGN’s heeft.”

De eerste TBGN was belangrijk voor de start van de bouwkuip. Wout vertelt: “Ten zuiden van de bouwkuip, ter hoogte van het Victoria hotel, hebben we een nieuw tramspoor aangelegd, in oktober 2019. Tevens is het complete kruispunt bij de Martelaarsgracht vernieuwd, om er de nieuw aangelegde lijn op aan te kunnen sluiten. Dat bracht ons de ruimte om op de vrijgekomen plaats de damwanden te kunnen plaatsen voor de bouwkuip.”

In de tweede TBGN is het kruispunt met het Damrak vernieuwd. “Dit is het drukste kruispunt voor voetgangers”, vervolgt Wout. “De complete traminfra is er vernieuwd. Aansluitend is tijdens de derde TBGN gewerkt op emplacement west, waar vier haltesporen zijn vernieuwd. Dat was in de periode van 1 april tot 1 september 2020.”

In de laatstgenoemde TBGN is ook de verbindingstunnel aangelegd, deze loopt van de bouwkuip naar de metro en de verdeelhal. “Door deze tunnel kunnen reizigers straks droog van de ondergrondse fietsenstalling naar de metro en de NS-hal lopen, ze komen dan via de Cuyperstrap weer in het centraal station. In de metroverbindingstunnel zijn damwanden geplaatst en het dak is gestort. Op het dak is een voorbelasting uitgevoerd, met grote kiepwagens. Dat voorkomt dat we later terug moeten komen, om spoorcorrecties uit te voeren na zettingen. We zorgen ervoor dat er tijdens de buitendienststellingen zoveel mogelijk bouwdisciplines samenkomen, disciplines als kabels en leidingen, weginfra, spoorinfra, bovenleidingen, haltes, asfaltwerkzaamheden en ondergrondse objecten. Zo leveren onze werkzaamheden zo kort mogelijk hinder op voor iedereen.”

Begin mei 2021 gaat de vierde buitendienststelling van start. “Deze zal duren tot oktober van dit jaar. We zullen dan emplacement oost vernieuwen, het spoor tussen de Dam en de oostelijke toegang, ook wordt het spoor op de Prins Hendrikkade vernieuwd. Alle kabels, leidingen, riolerings- en gasleidingen worden aangepakt en de Kamperbrug zal versterkt worden. Tot de werkzaamheden behoort ook het vervangen van alle bovenleidingen, masten, spandraden, tramsporen en wissels. We hebben in de eerste TBGN alle wissels voorgebouwd per ponton laten aanleveren, deze zijn met een kraan op de kade geplaatst, meteen op de juiste plek, ‘klaar voor het grijpen’.”

Wanneer de werkzaamheden in de bouwkuip gereed zijn, zullen nog de definitieve masten geplaatst worden rondom de bouwkuip. Is er leven na project De Entree? Wout zegt lachend: “Natuurlijk, maar we zullen altijd terugkijken op een uniek project, niet alleen qua locatie en werkzaamheden, maar vooral ook qua samenwerking. Dit doen we samen en dat maakt dat we allemaal trots zijn op wat er wordt gerealiseerd. We hebben dan als Max Bögl & Partners gezorgd voor vernieuwing, verbetering en een betere toegankelijkheid, vooral ook voor gehandicapten. Het werk is leuk en uniek en het gevoel om een steentje bij te hebben mogen dragen is geweldig. Met elkaar hebben we dan een prima stuk integraal werk afgeleverd.”     

Meer informatie: www.amsterdam.nl/deentree

De Entree in vogelvlucht – wat gebeurt er allemaal?

Ruwbouw ondergrondse fietsenstalling 

Eind vorig jaar is onderwaterbeton gestort in de bouwkuip: zo’n 6.400 kuub in ruim vier dagen en nachten. De betonvloer is bijna een meter dik. Daarmee was de bouwkuip rondom dicht en kon het water eruit. In fases is er circa 52 miljoen liter water uit de kuip gepompt. Toen kon de ruwbouwfase starten. Op 11 meter diepte krijgt de vloer in 12 delen nu als eerste vorm: wapening maken, bekisting timmeren en dan beton storten. Later dit jaar volgen de wanden, kolommen en het dak. 

Veel werk tegelijk op Stationsplein

Aan de oostkant worden volop voorbereidingen getroffen voor de buitendienststelling later dit jaar: kabels en leidingen vernieuwen, nieuwe bestrating leggen op plekken waar straks looproutes om het werkterrein zijn en nieuwe trammasten plaatsen. In het verlengde van de oostkant van het plein ligt de Kamperbrug. De brug wordt versterkt en opgeknapt, de kade ernaast was al verstevigd en wordt nu ook mooi afgemaakt. Op het Stationsplein leggen we nieuwe bestrating en vinden tegelijk werkzaamheden plaats aan het dak van de metrohal die vlak onder het plein ligt. 

Het wordt steeds mooier op de Prins Hendrikkade

Vorig jaar is vanaf het Damrak gestart met het vervangen van kabels en leidingen en het maken van de nieuwe inrichting. De werkzaamheden gaan voorspoedig. Aan de huizenkant is de ventweg af en wordt nu de laatste hand gelegd aan het nieuwe fietspad en bredere voetpad tot aan de Kamperbrug. Ondertussen wordt ook aan de waterkant gewerkt. Later dit jaar worden hier ook de kade, het tramspoor en rijbaan vernieuwd.