VCA-trainingen, de eerste stappen naar een algemeen veiligheidsbewustzijn

Als het in de Grond-, Weg- en Waterbouw fout gaat, dan gaat het goed fout. Beschadigingen aan gas- of elektriciteitsleidingen kunnen explosies veroorzaken, kantelende graafmachines kunnen leiden tot ernstig lichamelijk letsel en verontreinigde grond staat voor vergiftiging. Toch kunnen deze risico’s met de juiste certificeringen nagenoeg worden uitgesloten.

Een organisatie die al een lange geschiedenis heeft in het voorkomen van ongelukken in de Grond-, Weg- en Waterbouw is VCANederland. Het bedrijf bestaat nu vijftien jaar en is onderdeel van Kiwa. 

“Een goede Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) is de basis om ongelukken te voorkomen”, vertelt Jeroen den Otter, manager van VCANederland. “Daarna maak je voor iedere taak een taakrisicoanalyse. Dit betekent zoveel als ‘voorbereid aan je taak beginnen’. Je onderzoekt hoe je de taak zo veilig mogelijk kunt aanpakken en welke maatregelen nodig zijn om dit te bewerkstelligen. Je controleert het materieel waar je mee werkt, je regelt de juiste persoonlijke beschermingsmiddelen (pbm’s) en doet een Laatste Minuut Risico-Analyse. Dit is een beknopte laatste check op de werkplek om vast te stellen of er nog risico’s op het gebied van veiligheid, gezondheid en milieu zijn veranderd.”

Tijdens VCA-cursussen worden mensen opgeleid om veilig te werken en zodoende het aantal arbeidsongevallen te verminderen. “De eendaagse VCA-trainingen zijn algemeen opgezet; de kennis is breed inzetbaar”, vertelt Den Otter. “Het eerste onderdeel is gericht op de zorgvuldige voorbereiding van werkzaamheden. Bij het tweede ligt de focus op het uitvoeren van de werkzaamheden. Het derde gaat in op het beheersen van specifieke gevaren zoals gevaarlijke stoffen, straling en elektriciteit. En het vierde informeert over het beheersen van incidenten en noodsituaties. Zo worden de cursisten zich stap voor stap bewust van veilig werken. Het VCA reduceert ongelukken. Het is veel meer dan een certificaat.”

VCA-trainingen zijn niet wettelijk verplicht, maar bedrijven zijn wel verplicht om hun medewerkers goed te instrueren. Voor veel bedrijven zijn de VCA-trainingen een manier om aan de instructieverplichting te voldoen. Het zijn de eerste stappen naar een algemeen veiligheidsbewustzijn. Bedrijven kunnen de kennis dan zelf aanvullen met specifieke kennis.

Juist omdat het merendeel van de mensen in GWW heeft gekozen voor een praktisch beroep, valt een theoretische studie niet altijd mee. VCA Nederland speelt hierop in door de cursussen levendig, afwisselend en interactief te maken. Ze verzorgt de cursussen iedere maand verspreid over het hele land en aan het eind van de dag kunnen de cursisten meteen examen doen.