Van Contract naar Contact; beter begrip

Op 6 november a.s. organiseert waterschap Scheldestromen weer een marktdag. Inmiddels voor de vierde keer. Zowel de uitgenodigde marktpartijen als het waterschap hebben positieve ervaringen opgedaan. Wies Vonck, secretaris-directeur van waterschap Scheldestromen: “De grootste winst is dat we in gesprek zijn. Dat is in het voordeel van allebei de partijen. Door aan de voorkant de dialoog aan te gaan, krijg je begrip voor elkaars’ belangen en ontstaat de wil om eventuele problemen op een constructieve wijze op te lossen.”

Voorgeschiedenis

In 2016 is de Marktvisie waterschappen opgesteld. De reden hiervoor was dat de samenwerking tussen opdrachtgever en opdrachtnemer niet altijd soepel verliep. De doelgroep bestond voornamelijk uit partijen uit de bouw en grond-, weg– en waterbouwsector. Partijen waarmee de waterschappen vaak zaken doen. Voor de markt is het van belang om te weten wat er bij de klant speelt. Aan de andere kant is het voor overheidspartijen van belang om inzicht te krijgen in de mogelijkheden die de markt biedt. En die zijn groot volgens John de Jonge van de Zeeuwse Asfalt Onderneming en Hans de Nooijer, sr. projectleider bij het waterschap.

Investeren in elkaar

“Het concept marktdag is een groeimodel. Het vormt de basis voor het uitbouwen van een goede relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer”, aldus De Nooijer. “Als opdrachtgevers in het aanbestedingsproces alles minutieus vastleggen en willen controleren, ontstaat een soort schijnveiligheid. Want wantrouwen staat vaak aan de basis voor problemen tijdens een project. Om dit te doorbreken hebben de zuidelijke waterschappen samen met marktpartijen de Marktvisie opgesteld. Daaruit volgde het organiseren van een marktdag door de waterschappen gezamenlijk. Dat was in Tilburg. Waterschap Scheldestromen besloot om dit initiatief voort te zetten en dat beviel goed.”

John: “Door de marktdag leer je elkaar echt kennen. Het is een investering in een bestendige relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer. Deze relatie is van nature ongelijk, want wie betaalt, bepaalt. Maar je kunt het speelveld wel gelijker trekken.”

Als vervolg zijn er zogenaamde ‘meeloopdagen’ georganiseerd. Een medewerker van het waterschap liep een dagje mee met een marktpartij en andersom. Hans: “Dit was voor mij en mijn collega’s een kans om de diverse aanbieders persoonlijk te leren kennen. Je kunt dan met open vizier het gesprek aangaan over afwegingen in aanbestedingen en kritische vragen te stellen. Ik heb meer inzicht gekregen in wat er allemaal speelt bij een bedrijf vanaf het moment dat ze besluiten om in te schrijven op een aanbesteding.” John vult aan dat betere verhoudingen bijdragen aan het vertrouwen. “Als je meer op je gemak bent, durf je kritischer te zijn naar elkaar. Dat zorgt voor meer begrip”

Hans: “Je leert wat er allemaal mogelijk is. Het waterschap moet leren om een stukje controle uit handen te geven. Commerciële partijen zijn veel innovatiever dan wij denken. Door hen de ruimte en het vertrouwen te geven, ontstaat er iets moois en gedeeld eigenaarschap voor het resultaat van een project. Allebei de partijen hebben tot doel om iets moois maken!”

Kansen

Liggen er nog kansen? “Ja”, antwoordt Wies Vonck. “Het zou gek zijn als dat niet het geval was. We kunnen veel van elkaar leren en dat ontdekkingsproces is net begonnen. Als overheid doet het waterschap aan risicomanagement. Het gaat tenslotte om belastinggeld. De markt is zakelijker. Daar kan het waterschap iets leren.”

Samen met de markt zijn diverse leer- en verbeterpunten geïnventariseerd. Variërend van heel concreet, zoals de minimale tijd tussen Nota van Inlichtingen en het doen van de inschrijving tot het meer tonen van lef door als opdrachtgever meer de randen op te zoeken bij aanbestedingen. Ook denken beide partijen veel van elkaar te kunnen leren op het gebied van veiligheid. Het sleutelbegrip is vertrouwen. Zowel Hans als John zijn van mening dat er hier nog winst te behalen valt.

De meeloopdagen zijn uniek en leiden tot verdieping van de bestaande relaties. In totaal liepen er 11 koppels met elkaar mee. Dat vindt ook branche-organisatie Bouwend Nederland. Dennis Mollet: “Bouwend Nederland juicht dit initiatief toe. Het is essentieel dat waterschappen en bouwers zich blijven verdiepen in elkaars wereld, zodat we elkaar blijven begrijpen. Scheldestromen geeft hiermee een goed voorbeeld van hoe je dat kunt doen. Waterschappen zijn fijne opdrachtgevers en durven ook andere samenwerkingsvormen aan te gaan. Bijvoorbeeld twee fase contracten, werken in bouwteams en allianties.”

Wat Bouwend Nederland betreft volgen de andere waterschappen en overheidspartijen dit voorbeeld en komt er zeker een vervolg. “Het is nu zaak om de contacten uit te bouwen en de opgedane kennis en evaluatieresultaten te benutten. Met name de evaluatie was waardevol. De genoemde verbeterpunten zijn niet uniek en lopen als een rode draad door de samenwerking tussen markt- en overheidspartijen. Waterschap Scheldestromen heeft als eerste het initiatief genomen om ze benoemen, samen met de regionale marktpartijen.”

Op de marktdag van 6 november a.s. worden ook nieuwe partijen uitgenodigd. Dit zorgt niet alleen voor verdieping van de bestaande contacten, maar ook voor verbreding. Hierin ligt een solide basis voor een goede verstandhouding tussen overheid en markt die goed toepasbaar is voor andere waterschappen.

Geïnteresseerden zijn van harte welkom om de marktdag op 6 november bij te wonen. Inschrijven kan via https://scheldestromen.nl/marktdag. Meer informatie over de Marktvisie is terug te vinden op https://scheldestromen.nl/inkoop.