Specialist in de aanleg van calamiteitenbergingen 

Water wordt wereldwijd het probleem. In ons land zijn we ons daar terdege van bewust en nemen ook maatregelen. Voor een toename van verhard oppervlak geldt in de veengebieden bijvoorbeeld een compensatie-eis van 15% binnen het betreffende peilgebied. Gebr. Olieman, grondverzetbedrijf en handelsmaatschappij in hoogwaardige veengrond, heeft zich gespecialiseerd in de aanleg van zogenaamde calamiteitenbergingen die het evenwicht bewaren in het peilvak.

Nederland zakt weg, dijkophogingen zijn aan de orde van de dag. “Een oefening die je tot in den treure moet blijven herhalen”, zegt Hans Olieman, één van de gebroeders. Gebr. Olieman kent de polder als zijn broekzak. In de zomer van 2021 haalde het bedrijf het landelijke nieuws door ’s morgens in alle vroegte een nooddam aan te leggen vanwege een dijkdoorbraak in hun eigen Reeuwijk. Het snel handelen werd ontzettend gewaardeerd door het waterschap, de dijkgraaf én de gemeente. “We hebben kennis van het gebied en een voorraad van gebiedseigen grondsoorten. Dat maakt dat we nu ook veelvuldig actief zijn met het aanleggen van calamiteitenbergingen.”

Gebr. Olieman opereert grotendeels rondom de Reeuwijkse Plassen, een gebied van meer dan 1.000 hectare dat zich nog verder uitstrekt van Gouda tot Zoeterwoude. “Het is met recht een waterrijk gebied, maar in droge periodes kan er zomaar een halve centimeter water verdampen op een dag”, weet Hans. “Dat betekent dus dat er in die periodes dagelijks water moet worden ingelaten om het op peil te houden. Een te hoog waterpeil is dus niet wenselijk, want dan krijgen mensen natte voeten, terwijl bij een te laag waterpeil verdroging optreedt met alle gevolgen van dien. Hoogheemraadschap van Rijnland heeft digitaal een raster over hun werkgebied geplaatst met tientallen polderpeilen, van soms maar een paar honderd hectare groot. Het water in dat peilvak moet in evenwicht blijven. Daarnaast geldt een compensatieplicht, waarbij het dempen van watergangen en de toename van verhard oppervlak gecompenseerd dient te worden.”

Gebr. Olieman heeft al verschillende waterbergingen aangelegd, waaronder ook op eigen terrein. “We hebben zelf hectares grondopslag dat wordt aangemerkt als verhard oppervlak”, zegt Hans. “Daartoe zijn we bezig om 1 hectare land te verlagen en houden dit in de toekomst gecontroleerd laag. In de zomer lopen hier koeien en zodra het gaat regenen komt de overloopfunctie in beeld en loopt dit gebied vol. Daarnaast zijn we bezig met de aanleg van een calamiteitenberging van 8 hectare groot. Hierin gaan we het land 50 centimeter verlagen. Om dit gebied komt een dijk van 5 meter waarin we overstorten maken die 5 centimeter hoger liggen dan het vastgestelde polderpeil. Bij hevige neerslag, stijgt het polderpeil. Is dat meer dan 5 centimeter, dan komt de overstort in werking en kan die 8 hectare, waarin ook een slotenpatroon is gelegen, helemaal vollopen. Het voordeel daarvan is dat je schoon regenwater even kunt bufferen totdat het buitenpeil weer normaal is. Dat hoef je dus niet uit te malen en blijft in het gebied. Want alles wat je uitmaalt, moet je een week later weer inlaten, waardoor de verzilting toeneemt.”

En zo heeft Gebr. Olieman momenteel een aantal van deze bergingsinitiatieven onder handen van een kwart hectare tot de genoemde 8 hectare grote waterberging. “We leggen ze niet alleen aan, maar hebben ook in het voortraject een actieve rol, denken mee, bedenken een plan en presenteren dit bij het waterschap. Al met al een boeiende problematiek op het scheidsvlak van water, natuur, milieu, wet- en regelgeving.”