Renovatie Piet Heintunnel: Strikte planning en unieke samenwerking in een alliantie

Sinds 2005 rijdt de IJtram er ook doorheen via een aparte tunnelbuis. De renovatie is onderdeel van het programma ‘Aanpak Wegtunnels Amsterdam’ (AWA). Dit programma zorgt ervoor dat de tunnels in Amsterdam straks klaar zijn voor de toekomst: veilig te gebruiken, eenvoudig te bedienen en makkelijk te onderhouden. Een gesprek met projectmanagers Arnoud op den Kelder (gemeente Amsterdam) en Koen Beukers (Heijmans Infra/Siemens Mobility). Zij vormen samen het MT van de alliantie Piet Heintunnel, die verantwoordelijk is voor de verdere voorbereiding en realisatie.

Op 1 mei 2019 ging de nieuwe tunnelwetgeving (WARVW) in voor bestaande tunnels. Omdat de tunnel op dat moment niet voldeed aan deze wetgeving, is een gedoogbesluit aangevraagd. Met een aantal veiligheidsmaatregelen, waaronder een vrachtwagenverbod in de tunnel, is ervoor gezorgd dat de tunnel wel open kon blijven. “De gedoogconstructie loopt af op 1 juli 2021, daar is de planning van de renovatie dan ook op geënt. Deze planning geeft ons duidelijke focus op de inhoud”, vertelt Beukers. “Om de visie van het Programma Aanpak Wegtunnels goed te vertalen binnen dit project, koos de gemeente mede voor de unieke samenwerkingsvorm van een alliantie.”

De Piet Heintunnel wordt tijdens de renovatie volledig afgesloten voor het wegverkeer. Alleen de IJtram blijft rijden, op enkele weekenden na. “Het feit dat de IJtram ook door de tunnel rijdt, maakt het -naast de lengte van de tunnel- wel een bijzonder project”, zegt Op den Kelder. “Aan de bestaande installaties van de verkeersbuizen uit 1997 zijn in 2005 de installaties van de trambuis gekoppeld. Dat verhoogt de complexiteit omdat de installaties deels zijn verweven. Een deel moet vervangen worden terwijl de tram blijft rijden. Daarbij missen we op sommige onderdelen informatie over hoe deze installaties in het verleden zijn gebouwd. Tijdens de renovatie zullen we dus met verrassingen te maken krijgen, maar het effect daarvan wil je minimaliseren. Dankzij de bijzondere samenwerkingscontractvorm van de alliantie, kunnen we ons maximaal focussen op de inhoud en dit soort aspecten.”

De combinatie Heijmans Infra/Siemens Mobility heeft eerder succesvol samengewerkt. Beukers: “De opgedane kennis vanuit eerdere renovatie en nieuwbouw van tunnels wordt hier ingebracht. Met projectmanager Jeffrey van Korlaar (Heijmans) die binnen de alliantie de focus houdt op de uitvoering en Arnoud op den Kelder en collega’s met hun kennis van gemeente Amsterdam, eveneens op bestuurlijk niveau, is er een goede synergie ontstaan.” Op den Kelder vult aan: “Daarom is er gekozen voor een groot alliantiecontract, waarbij Siemens Mobility, Heijmans en gemeente zich bezighouden met die onderdelen van de opgave waar ze van nature sterk in zijn. Voor Siemens Mobility en Heijmans is dat onder andere de detailengineering en de uitvoering. De gemeente richt zich bijvoorbeeld op de communicatie en de overdracht naar de tunnelbeheerorganisatie.”

Bij dit project wordt gebruikgemaakt van digitale technieken, zoals BIM, Digital Twin en VR. Het 3D BIM-model is de basis voor de digitale tunneltweeling met daarin alle nieuwe installaties inclusief de omgeving. Deze wordt gekoppeld aan de nieuwe tunnelbesturingssoftware en komt samen in de nieuwe bediendesk waarmee de tunnel wordt bediend en bewaakt. “Zo is het functionele gedrag van de tunnel na renovatie nauwkeurig te toetsen en worden faalkosten gereduceerd, de efficiëntie verhoogd en de doorlooptijd verkort, waarmee de hinder voor weggebruikers wordt geminimaliseerd.” Op den Kelder: “We hebben samen erkend dat het de investering waard is, gezien de enorme voordelen voor, tijdens en na de renovatie.”

Beukers vertelt dat de visie van het programma AWA op veilig gebruik, eenvoudige bediening en makkelijk onderhoud concreet wordt vertaald binnen de alliantie. “De hele ontwikkeling van lus tot lessenaar, zit in dit project. Met als doel om onze resultaten te delen met het programma zodat deze benut kunnen worden bij de andere projecten binnen het AWA-programma. Dat kan alleen als je als team goed samenwerkt.” Hij besluit: “Ik ben er trots op hoe we een optimale samensmelting van drie organisaties binnen deze dynamische omgeving en weerbarstige omstandigheden in deze coronaperiode hebben neergezet.”