Planmatige en industriële aanpak voor grootschalige V&R-opgave

De komende decennia zijn duizenden bruggen in Nederland toe aan vervanging of renovatie. Dat vraagt om forse investeringen. Bovendien zijn de maatschappelijke en economische gevolgen groot als een brug tijdelijk gesloten is. Daarom is een efficiënte en innovatieve aanpak nodig, die vooral ook duurzaam en circulair is. Met een breed programma wil Bouwend Nederland in samenwerking met partners een planmatige en industriële aanpak in de grond-, weg- en waterbouw stimuleren.

Gemeenten, provincies en waterschappen staan voor een grote opgave: bruggen, viaducten, onderdoorgangen en duikers moeten de komende jaren worden onderhouden, vervangen en nieuw gebouwd. Dat is qua capaciteit een uitdaging, maar óók qua kosten. Zo rekent onderzoeksbureau EIB de totale kosten voor 2025-2035 voor provincies en gemeenten, inclusief de nieuwbouw van kunstwerken, op 9 miljard euro. In het verleden zijn veelal onvoldoende middelen gereserveerd. Dus speelt de vraag: hoe kunnen we dit het beste aanpakken? In opdracht van Bouwend Nederland en de provincie Noord-Holland deed het EIB onderzoek naar de potentie van industrieel, flexibel en demontabel bouwen (IFD) in de infrasector.

De provincie Noord-Holland heeft goede ervaringen met industrieel, flexibel en demontabel bouwen. “Vanaf nu passen we het toe op al onze vaste en beweegbare bruggen”, zegt Jeroen Olthof, gedeputeerde van de provincie Noord-Holland voor Mobiliteit en Bereikbaarheid, tijdens de overhandiging van het IFD-rapport op de InfraTech. “Met IFD besparen we op grondstoffen en ontwerpkosten. Onderhoud en vervangen gaat sneller waardoor er minder hinder voor de omgeving is. Kortom, IFD is duurzaam en kostenbesparend en het meest effectief als alle wegbeheerders het toepassen. Laten we dit dus ook doen; gezamenlijk investeren in een circulaire toekomst.”

Bouwend Nederland pakt deze handschoen graag mee op. Programmamanager Willemijn Visscher: “We waren al betrokken bij de stuurgroep IFD in de grond-, weg- en waterbouw, met als focus het ontwikkelen van de NTA 8085 voor het toepassen van IFD. Nu is onze ambitie breder. Vanuit de meerjarenprogramma’s Vernieuwing van de sector en Mobiliteit willen we samen met partners tot een planmatige en industriële aanpak van die enorme vervangings- en renovatieopgave in de infrasector komen. IFD is daar een onderdeel van.”

Als belangrijkste conclusies uit het rapport zien we dat IFD potentie biedt voor circa 3 miljard euro van de totale V&R-opgave tussen 2025 en 2035, stelt Visscher. “Verder levert IFD een belangrijke bijdrage aan een circulaire bouweconomie en kan het bijdragen aan een kortere bouwtijd met minder verkeershinder. Een planmatige en industriële aanpak vereist het inzetten van technologie. Het vraagt ook om een andere manier van samenwerken. Doel van ons initiatief is om koplopers met elkaar te verbinden. Samen brengen we de noodzakelijke veranderingen en innovaties in kaart. Die gaan we via pilotprojecten testen om van te leren. Natuurlijk zoeken we ook overheden op, die deze manier van werken willen adopteren. Een aantal provincies en gemeenten is overigens al actief bezig met de implementatie van IFD, zoals de gemeente Amsterdam en de provincie Noord-Holland. Dat mogen er snel meer worden.”

“De bouw is er klaar voor om meer te standaardiseren en niet elk kunstwerk als uniek project aan te pakken”, benadrukt Bouwend Nederland voorzitter Maxime Verhagen. “Een meerjarige programmatische aanpak vraagt in het begin extra investeringen. Pas dit breed toe, zodat marktpartijen deze extra investeringen kunnen terugverdienen. Uiteindelijk leidt het tot tevreden bouwers, tevreden klanten en een tevreden omgeving. Ik roep opdrachtgevers op om niet meer alleen voor de laagste prijs gaan. Leg de opdrachten maar op tafel, dan kan de markt er samen met opdrachtgevers mee aan de slag.”