Kritische en frisse blik op risico’s

Het dijkversterkingsproject Gorinchem-Waardenburg is vanzelfsprekend niet zonder de nodige risico’s. Het is dan ook van belang alle mogelijke risico’s in kaart te brengen en te monitoren. Een verantwoordelijkheid die bouwinspectiebureau BouwQ op het lijf geschreven is. Als onafhankelijke partij zijn zij verantwoordelijk voor het risicomanagement namens de verzekeraar Swiss Re.

‘Het belang van dit project is groot,’ aldus Benno Bruinsma, risk controller bij BouwQ. ‘Het is een zeer grote dijkversterkingsoperatie die meerdere jaren in beslag neemt. Dat maakt de kans dat er tijdens het traject schade optreedt, reëel. Denk aan graafschade aan kabels en leidingen, scheuren in woningen door trillingen en zakkingen maar ook bijvoorbeeld een plotselinge verzwakking van de bestaande dijk. Schade, groot of klein, betekent altijd een zekere vertraging en dus extra kosten, maar bijvoorbeeld ook reputatieschade en klachten uit de omgeving. Iedereen, zowel de betrokken aannemers, verzekeraars als de omwonenden, is dan ook gebaat bij gedegen, onafhankelijk risicomanagement dat zich specifiek op dit onderwerp richt.’

BouwQ is een club ervaren, deskundige en onafhankelijke technici en controleurs die optimale veiligheid en kwaliteit van bouwwerken nastreeft middels doelgerichte controles in alle fasen en op alle aspecten van bouwwerken en -processen. Dat doen zij niet alleen in opdracht van de overheid en aannemingsbedrijven, maar ook in opdracht van technische verzekeraars. Dit laatste is het geval bij het project van de dijkversterking Gorinchem – Waardenburg. BouwQ is een door Nederlandse makelaars en verzekeraars geaccepteerd Risk Control bureau. ‘Bouwwerkzaamheden in een kwetsbare omgeving als een dijkversterking vereisen extra voorzorgsmaatregelen om bouwrisico’s te voorkomen. Het afsluiten van een goede constructie- en aansprakelijkheidsverzekering is natuurlijk standaard. Wij beoordelen specifiek binnen de scope van de verzekering alle relevante risico’s in de ontwerpfase en controleren gedurende kritische momenten in de realisatiefase of de nodige risico-mitigerende maatregelen zijn genomen. Startpunt is de risico-inventarisatie op het projectplan, het zogenaamde nulrapport. We brengen alle grote risico’s in kaart evenals de beheersmaatregelen die door de aannemer al zijn voorzien. Waar nodig doen we aanbevelingen voor aanvullende maatregelen. De risico’s uit het nulrapport worden vervolgens door BouwQ opgevolgd tijdens de uitvoeringsfase. Hierbij wordt gecontroleerd of alle afgesproken maatregelen nageleefd worden. Soms treden wijzigingen op en blijken de beheersmaatregelen onvoldoende om schade te voorkomen. Dat bespreken wij dan zo snel mogelijk met de partijen.’ 

Wat als Bruinsma en zijn collega’s een risico signaleren? ‘De aannemers zijn zelf verantwoordelijk voor het correct voorbereiden en uitvoeren van de afgesproken beheersmaatregelen. Wij zijn geen dagelijks toezicht maar controleren iedere paar weken of dit ook daadwerkelijk gebeurt. Als we tijdens een inspectie een risico signaleren, dan bespreken wij dit direct met de aannemer. Soms zijn er goede redenen voor een afwijking op de plannen. We moeten daarna beslissen of het nodig is een melding van een verhoogd risico te doen bij de verzekeraar. Als voorbeeld van een risico bij de dijkversterking, noemt Bruinsma een hoogwatergolf tijdens de werkzaamheden. ‘In de herfst en winter is het hoogwaterseizoen en is dit risico het grootst. Hiermee dient heel goed rekening gehouden te worden tijdens de planning en uitvoering van werkzaamheden aan de bestaande dijk.’ Alle plannen en maatregelen van de aannemer hierover worden door BouwQ in detail geanalyseerd.  

Hoewel Bruinsma als risk controller een controlerende functie heeft, ziet hij het als een meerwaarde om alle betrokken partijen scherp te houden. ‘Enerzijds is er soms een spanningsveld tussen de risico’s die wij benoemen en hoe een aannemer er tegenaan kijkt, beheersmaatregelen kosten natuurlijk wel geld. Anderzijds versterken we elkaar omdat wij als externe partij een frisse en tegelijkertijd kritische blik hebben op zaken. Wij komen vaak nieuw binnen bij een lopend project en zien  soms risico’s die een projectteam nog niet heeft opgemerkt.  Op die manier denken en werken we mee en geven we advies over aanvullende maatregelen, op basis van onze ervaring bij soortgelijke projecten. Tenslotte zijn we er allemaal bij gebaat als de werkzaamheden voor de dijkversterking spoedig en vlot verlopen.’