Indrukwekkende vispassage voor gemaal De Poel

Gemaal De Poel is opgeleverd. In opdracht van het Hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier is afgelopen jaren hard gewerkt aan het nieuwe gemaal onder de N518. Behalve het borgen van de waterveiligheid en het voorkomen van waterschaarste faciliteert het gemaal ook de vismigratie tussen de Gouwzee en het Markermeer via een buizenstelsel uit de koker van de firma Evenboer.

Het nieuwe gemaal vervangt het bestaande gemaal aan de Waterlandse Zeedijk in de gemeente Waterland en heeft met 600 m3/min een hogere capaciteit. Het gemaal is berekend op een toekomst met meer regenval en tegelijk langere periodes van droogte. Verder is er veel aandacht voor de leefbaarheid in de onderwaterwereld. Voor vissen vormt het nieuwe gemaal nauwelijks een belemmering. Ze kunnen het gemaal via een vispassage vrijwel ‘ongestoord’ passeren.

In opdracht van Aannemingscombinatie De Poel stond constructie- en landbouwmechanisatiebedrijf Evenboer in voor het realiseren van de ‘hardware’ van de vispassage. Het bestaat uit een 70 meter lang tracé van stalen buissegmenten in een diameter van 1 meter en een wanddikte van 14 mm. “De grote uitdaging hier zat hem in het feit dat we de vispassage niet in één keer konden bouwen”, zegt Roy Evenboer. “We zijn in twee fases onder de weg doorgegaan, waarvan de uiteinden niet op hetzelfde moment ingemeten konden worden. Daartoe hebben we eerst aan de binnenkant van de dijk een flens gesteld en een tekening opgesteld aan de hand van de theoretische waarde van de andere kant. Het gemaal is vervolgens aan deze kant eerst helemaal afgebouwd. Vervolgens is de weg omgelegd en ging fase 2 van start, voor ons het meest spannende van het project.”

In fase 2 is de buis weer opgegraven en konden we pas echt fysiek het tussenstuk opmeten, vervolgt Evenboer. “En zoals je je wellicht kunt voorstellen, geeft staal niet zo veel mee in deze buisdiameter. Met rubberen afdichtingsflenzen en bovenal een vakkundige voorbereiding in onze werkplaats hebben we uiteindelijk de aansluiting op locatie succesvol gerealiseerd.” De vispassage is allesbehalve een rechttoe rechtaan constructie. “Het buizenstelsel is opgebouwd uit diverse segmenten en bochtstukken voorzien van draaiflenzen om de scheefstand te kunnen opvangen”, legt Evenboer uit. “De vispassage rust op een fundatie van palen die door de combinatie is aangebracht. De combinatie heeft op zijn beurt ook het ‘bewegingswerk’ en de pompen gerealiseerd. De vispassage gaat op gezette tijden open en dicht.”

De firma Evenboer is een vaste partner voor vele bedrijven in de weg- en waterbouw. “We hebben in het verleden al meerdere vispassages gerealiseerd en zijn volop actief met het beheer en onderhoud van civiele kunstwerken, zoals bruggen en sluizen. Met de focus op de mechanische delen. Wij houden van technisch uitdagende projecten. Hoe complexer, hoe beter.”