Gigantische constructie met minimale toleranties

Eén van de belangrijkste onderdelen van de zoutdam zijn de pijlers van 27,5 meter hoog, 8 meter breed en bijna 3.000 ton zwaar. De pijlerconstructie is ook voor DYWIDAG het belangrijkste onderdeel. Zij zijn verantwoordelijk voor de spanconstructie. Het is letterlijk millimeterwerk op grote hoogte. 

“De grootste uitdaging in dit project is dat het gaat om gigantische krachten, een enorme constructie met minuscule toleranties”, aldus Robert Jansen, business unit manager bij DYWIDAG. “De pijlers worden op locatie prefab gebouwd, naar de eindlocatie gehesen en vervolgens op de plek gezet. En vooral het hijspunt is waar wij ons mee bezig houden. Het uitgangspunt is dat dit punt tijdens het hijsen niet los mag komen van de onderliggende betonconstructie. Dit betekent dat het hijspunt vooraf tegen de constructie gedrukt moeten worden. Om die krachten te kunnen overbruggen, hebben we een gigantische constructie bedacht om met hoogwaardige staven het hijspunt vast te spannen op de betonconstructie. Zou je dit niet doen, dan komt het punt los van het beton en dat wil je niet. Daarom brengen we op deze manier de krachten vooraf al in de constructie. Dat is ook ons specialisme.”

Dit voorspannen gebeurt met staven van een hoogwaardige staalkwaliteit (voorspanstaal). De voorspankracht die het hijspunt tegen de constructie drukt, moet dan hoger zijn dan de trekkracht die voortkomt uit het hijsen/op tillen van de pijler. DYWIDAG werd ingeschakeld op het moment dat er al een basisontwerp lag. “Het was echter dusdanig groot dat het niet binnen de configuratie pastte. Samen met het team van Van Hattum en Blankevoort zijn we gaan zoeken naar alternatieven. Wat past wel? Na veel reken- en puzzelwerk waarbij de nodige mock-ups gemaakt zijn, kwamen we uit op in totaal 44 staven van 57 millimeter doorsnede per pijler, 11 per hoekpunt. Extreem maatwerk doen we wel vaker, maar nooit op deze schaal. Onze staven gaan normaal tot 40 millimeter doorsnee, maar hier gaan we dus tot 57 millimeter doorsnee. Het is een slag groter en grover, terwijl de maatvoering nauwkeuriger moet. Er komt namelijk één hijsframe overheen waar 22 staven tegelijkertijd op exact de juiste positie moeten staan.”

De staven worden verankerd in het beton. Om voldoende ‘body’ te hebben, worden de staven over een lengte van circa 10 meter ingebouwd. “Daardoor zitten ze in meerdere stortfaseringen en moeten ze dus gekoppeld worden. Op het moment dat we op het hoogste punt van de constructie uitkomen, dan wordt het hijspunt er overheen gezet. Dit moet op de millimeter nauwkeurig zijn. Bovenin op ruim 27,5 meter hoogte hebben we namelijk slechts 1 centimeter speling. Dat maakt de maatvoering en passing nog complexer. Je kunt je voorstellen dat dit de nodige afstemming vraagt met elkaar om het in die omgeving met elkaar te kunnen bouwen.”