In Amsterdam moet ongeveer 200 kilometer kademuur vervangen worden, waarvan sommige delen al honderden jaren oud zijn. Hier komt veel bij kijken. Zo zijn de wortels van bomen vaak breed verspreid over het werkterrein. Verder is de beschikbare werkruimte beperkt en liggen op veel plekken woonboten langs de kade. H. van Steenwijk B.V. heeft een methode ontwikkeld die deze uitdagingen minimaliseert. Daarbij wordt de elektrische Hitachi ZX55U-6EB ingezet om de werkzaamheden emissieloos uit te voeren.
De minigraver is sinds kort leverbaar in Nederland en deze eerste machine wordt voor dit project gehuurd via het Hitachi Premium Rental-programma. Het project waar op dit moment aan gewerkt wordt, is een deel van de Waalseilandsgracht. Hier verkeerde een stuk kademuur van 50 meter in zo’n slechte staat dat de gemeente Amsterdam het verkeer van de kade heeft gehaald om deze zo min mogelijk te belasten. Er moesten werkzaamheden uitgevoerd worden om de kade weer normaal belastbaar te maken. Aangezien de ruimte beperkt is, er woonboten in de gracht liggen en er bomen op de kade staan, is het nemen van maatregelen niet eenvoudig./a
Aannemer H. van Steenwijk bestaat al 193 jaar en het bedrijf heeft door de jaren heen al vele kilometers kademuur vervangen of versterkt. In totaal telt de gemeente Amsterdam 600 kilometer kade en de komende jaren is het noodzakelijk dat een aanzienlijk deel hiervan aangepakt wordt. Een flink deel ligt in de historische binnenstad en dat zorgt ervoor dat de opgave complex is en hoge kosten met zich mee kan brengen. Daarom heeft de aannemer in 2021 de Steenwijk-methode bedacht, die dat jaar als eerste succesvol is toegepast op de Prinsengracht.
De Steenwijk-methode biedt een oplossing voor meerdere problemen rondom kademuren, met een sterke focus op het beperken van hinder voor de omgeving en op kostenefficiëntie. Door een deel van de bestaande kade te vervangen en een ander deel te behouden, wordt de levensduur van de kademuur verlengd. Het nieuwe deel vormt de nieuwe fundatie van de kademuur. Deze fundatie is berekend met een levensduur van 100 jaar.
Deze aanpak combineert nieuwe groutinjectiepalen met een betonsloof, waardoor de bestaande kademuur versterkt wordt. Daarnaast wordt het risico van gronderosie en uitspoeling achter de kade weggenomen door het gebruik van een onderloopsheidscherm voor de kade langs. Voor de Waalseilandsgracht is specifiek een houten scherm ontworpen met een levensduur van 30 jaar. Dankzij het gebruik van klein materieel kunnen woonboten grotendeels op hun plek blijven, blijft het voetgangers- en fietsverkeer doorgang vinden en tegelijkertijd worden de bomen op de kade bespaard.
Een ander groot voordeel van deze methode is dat er gebruik gemaakt wordt van klein, elektrisch materieel. Naast de boorstelling wordt bij dit project de Hitachi ZX55U-6EB gebruikt. De 5-tons minigraver is qua afmetingen identiek aan de dieselversie, waarmee het een compacte binnendraaier is. Dit maakt de machine perfect om in te zetten bij verschillende werkzaamheden op het project. Zo is in januari het grondwerk uitgevoerd met behulp van de Hitachi en in maart was de machine enkele weken bezig met het slopen van de kademuur. Bij de sloop werd tevens gebruik gemaakt van expansiecement in plaats van een hydraulische sloophamer. In combinatie met elektrisch werken zorgde dit ervoor dat er maar weinig geluid werd geproduceerd en bleef de overlast voor de omgeving beperkt.
Tijdens het boren werd er gebruik gemaakt van een 20-voet batterijcontainer voor het laden van zowel de boorstelling als de minigraver. Na deze werkzaamheden was er altijd nog een stroompunt beschikbaar via de gemeente Amsterdam. Op die manier kon de machine telkens worden bijgeladen tijdens de lunchpauze. Hierdoor was het mogelijk om de dagelijkse werkzaamheden compleet elektrisch uit te voeren.
De ZX55U-6EB is volledig in Japan ontwikkeld en gebouwd en is sinds kort leverbaar in Nederland. Voor de werkzaamheden aan de Waalseilandsgracht huurt H. van Steenwijk de minigraver via het Hitachi Premium Rental-programma. Onder dit label levert Hitachi Nederland een breed assortiment graafmachines en wielladers van het merk, die te huur zijn voor zowel korte als lange periodes. Een groot voordeel van de elektrisch aangedreven machine is dat deze zowel op de lithium-ion-accu van 39 kWh kan werken als aan een kabel.