Een icoon voor Eindhoven

“Tegenbosch is een prachtig mooi ding geworden”, vertelt Kees Smaling, projectleider van Dura Vermeer. “De brug overspant in één keer de hele snelweg, zonder steunpunten. De brug valt op door zijn opvallende constructie, maar straks ook door de verlichting. De kleuren van de brug zijn dan van veraf zichtbaar. Tegenbosch is nu al een icoon voor Eindhoven en omstreken.”

Wie op dit moment met de auto over de Anthony Fokkerweg in Eindhoven rijdt, gaat er onderdoor. Fietsbrug Tegenbosch wordt nu al tot de mooiste kunstwerken van Zuid-Nederland gerekend. De brug heeft niet alleen een prachtige slanke vorm, ook de verlichting is bijzonder. Als fietsers over de brug komen, worden de boog en het brugdek verlicht afhankelijk van het tempo van de fietsers. De kleuren wisselen per seizoen.

Bij de aanbesteding van fietsbrug Tegenbosch waren Dura Vermeer en Ploegam zeer enthousiast om mee te dingen naar het werk. Het ging hier immers om een belangrijke schakel in de nieuwe wegenstructuur van Eindhoven Noordwest. Fietsbrug Tegenbosch – vlakbij Eindhoven Airport – moest de doorstroming van de Anthony Fokkerweg verbeteren, een oost-west verbinding voor fietsers tot stand brengen en de bereikbaarheid van de Brainport Industry Campus verbeteren. Het huidige fietspad op de Anthony Fokkerweg werd opgeofferd voor een extra strook voor het autoverkeer. De combinatie Dura Vermeer-Ploegam kreeg het werk gegund op basis van de samenwerkingskwaliteiten die zij in haar plan naar voren bracht.

“Dat was nieuw voor ons”, vertelt Joris Bevaart, projectleider van Ploegam. “De samenwerkingskwaliteiten hadden ons een plek bezorgd in een bouwteam met een voor ons onbekende partner.” Het bouwteam werd gevormd door drie projectleiders van de gemeente en drie van Dura Vermeer-Ploegam. Er stond toen – behalve de brug en de bestaande wegen – nog geen streek op papier. Waarmee niet is gezegd dat de projectleiders aan hun lot werden overgelaten. Een coach begeleidde het kennismakingsproces, formuleerde ieders kernwaarden en omschreef het doel van de samenwerking. Zij waren de ontwerpers en makers van het mooiste en beste resultaat, met uitschakeling van het eigen belang.

“Ik ben opgeleid in rekenformules”, vertelt Bevaart hierover. “In de regel werk ik met techneuten. Werken in een bouwteam was nieuw en tegelijkertijd een verademing. Ik durf nu al te zeggen dat deze benadering een van de mooiste ervaringen in mijn loopbaan is. Natuurlijk, het was een pressure cooker. Onder hoge druk en met de zorgvuldige afweging van talloze belangen moesten we hele belangrijke, gezamenlijke beslissingen nemen. Zo hebben we het werk een jaar lang voorbereid.” Toen de ontwerpfase overging in de uitvoeringsfase wisselden enkele leden van het bouwteam en kreeg de staalbouwer het startsein voor de voorbereidingen.

Alles wat was voorbereid werd nu in de praktijk gebracht. Terwijl staalbewerker CSM de stalen elementen ontwierp en produceerde, verrichtte Dura Vermeer-Ploegam op locatie het grondwerk. Zij stortten de betonnen funderingen voor de landhoofden, vervingen de vangrails voor exemplaren die ten tijde van de plaatsing van de brug eenvoudig verwijderd konden worden en brachten het gehele bouwterrein op gelijke hoogte, zodat de Mammoet-karretjes (de ‘SPMT’s’) hier zonder problemen overheen zouden kunnen rijden.

In januari 2020 bracht CSM de stalen onderdelen naar het bouwterrein om deze aldaar aan elkaar te lassen. “Een enorme klus”, vertelt Bevaart. “Stapels onderdelen werden aangevoerd en ter plekke met elkaar verbonden totdat het beoogde geheel was ontstaan. Dat gebeurde langs de A2/N2 ter hoogte van Novotel. Op vrijdagavond 28 augustus ging de enige buitendienststelling in en werd de snelweg afgesloten. Op dat moment konden wij de afrit afgraven, die ook te hoog lag. Op diezelfde avond zijn we met de SPMT’s proef gaan rijden en in de nacht van 29 op 30 augustus rond middernacht lag de brug op zijn plaats over veertien rijstroken!”

Hoezeer de plaatsing van de brug ook voelde als de voltooiing van het werk, voor Dura Vermeer-Ploegam begon het grote werk toen pas echt. De afgegraven afrit moest weer in de oorspronkelijke staat worden teruggebracht. Alle omleidingen in de stad moesten weer ongedaan worden gemaakt en de N2, de enige noord-zuidverbinding in Eindhoven, moest in optimale staat worden gebracht. Hier hielp het coronavirus een handje. “De N2 is de drukste verkeersader van Eindhoven. Natuurlijk was hij verre van rustig, maar door corona was de intensiteit wel aanzienlijk minder.”

Daarna kon de aansluiting tussen de brug en de Anthony Fokkerweg tot stand worden gebracht. Het laatste gedeelte van de Anthony Fokkerweg werd afgemaakt en het bestaande kunstwerk werd geschikt gemaakt voor de verhoogde intensiteit van het verkeer. 

Naar verwachting gaan de eerste fietsers eind oktober over de brug. Zij kunnen dan ongehinderd door verkeerslichten van de ene kant naar de andere kant fietsen.