Ed Nijpels over de positieve effecten van verduurzaming in de GWW

Het klimaatbeleid staat volop in de schijnwerpers. Niet in de laatste plaats omdat in Glasgow wordt besproken wat de beloften van de 196 partijen bij het Verdrag van Parijs na drie jaar hebben opgeleverd. Ook onze Grond-, Weg- en Waterbouwsector heeft dagelijks te maken met de doelstellingen die in het Akkoord van Parijs zijn bepaald en doet er dan ook alles aan om een steentje bij te dragen op de weg naar een klimaat neutrale wereld in 2050. 

GWW Magazine heeft Ed Nijpels bereid gevonden om ons te woord te staan over zaken die onze sector raken. In 2014 werd de heer Nijpels benoemd tot voorzitter van de Borgingscommissie Energieakkoord. Daarnaast werd hij Kroonlid van de Sociaal-Economische Raad. In 2018 leidde hij als voorzitter van het Klimaatberaad de onderhandelingen over het Klimaatakkoord, thans is hij voorzitter van het Voortgangsoverleg Klimaatakkoord en houdt hij toezicht op de uitvoering van het Klimaatakkoord.

“Ondanks alle inspanningen en investeringen van alle partijen in het Klimaatakkoord, haalt Nederland het afgesproken doel nog niet”, opent de heer Nijpels het gesprek. “We willen tot een reductie van 49% CO2-uitstoot komen in 2030. We zitten inmiddels in de goede richting, maar nog niet op schema, kortom er ligt nog een hoop huiswerk. Daar bovenop komt Brussel ook nog met een pakket aan maatregelen. Het nieuwe kabinet zal daar haar handen vol aan hebben. En als we echt Olympisch kampioen willen worden zoals Rutte zegt, dan is er nog meer werk aan de winkel. We liggen nu met een doelstelling van 49% op de tiende plaats. Er is nog meer dan genoeg werk aan de winkel om de uitstoot van CO2 terug te dringen, niet alleen in het bedrijfsleven, maar ook bij burgers en maatschappelijke groeperingen. Zelfs een bronzen medaille is nog ver uit het zicht. Maar het kabinet moet wel richting geven.”

Gevraagd naar de punten waarop nog winst te behalen valt in de GWW-sector, antwoordt de heer Nijpels: “Ook voor de GWW geldt dat men af zal moeten van het gebruik van fossiele brandstoffen. Onze hele mobiliteit moet duurzamer worden, dus ook in de infra. We moeten los zien te komen van olie, kolen en gas. Ik besef dat dit juist voor de GWW een enorme uitdaging is. We zien dat het elektrificeren van klein tot middelgroot materieel inmiddels al probleemloos kan. Het allergrootste materieel elektrificeren, daar zit de grootste uitdaging. Toch zal dat ook goed komen, het is vooral een kwestie van investeren, blijven onderzoeken en tot slimme oplossingen komen. Ook het inzetten van waterstof is een kansrijke optie en op dat gebied wordt er inmiddels ook veel ontworpen, getest en in de praktijk gebracht. Het fossiele tijdperk is echt ten einde. 

Volgens de heer Nijpels is een stevig klimaatbeleid een bron van economische groei. Hij legt uit: “Voor de infrasector zit er overal werk. Kijk bijvoorbeeld naar alle kabels en leidingen die er nodig zijn voor de energietransitie. Neem de aanleg van zonneparken en windmolenparken als voorbeeld. Tunnels en wegen die energiezuinig worden gemaakt en voor minder CO2-uitstoot zorgen. Een stevig klimaatbeleid is een schitterende bron van economische groei, innovatie en werkgelegenheid.”     

Er wordt veel geklaagd ‘in het land’ over de klimaatcrisis en de daaruit voortvloeiende maatregelen. Is dat van invloed op de voortgang? “Je kunt er negatief over praten of zelfs ontkennen dat we een probleem hebben, onderaan de streep zullen we het toch samen moeten doen. Het economisch belang gaat ons allen aan en nog belangrijker: wat willen we achterlaten voor onze kinderen en kleinkinderen? Je ziet nu zelfs dat delen van het bedrijfsleven vooruitlopen en ook de burger gaat soms sneller dan de overheid verwacht. Er zijn nu al meer dan anderhalf miljoen huizen met zonnepanelen, iedere vier seconden komt er een zonnepaneel bij. Als je dat vijf jaar geleden had voorspeld, dan was je voor gek verklaard. De uitvoering van de plannen zorgt iedere dag voor nieuwe problemen, maar dat hoort bij een transitie.”

“Het klimaatbeleid is voor Nederland de grootste verbouwing sinds de tweede wereldoorlog”, zo stelt Ed Nijpels. “Elke dag staan we voor nieuwe uitdagingen waarvoor oplossingen bedacht moeten worden. We pakken dit samen aan met een betere toekomst voor ogen. Dat kost tijd, dat kost geld. Maar de investeringen die we nu met vereende krachten doen aan de voorkant, leveren ons winst op de lange termijn op. Dat vraagt om investeringen uit het bedrijfsleven zelf en ‘offers’ van de burger. De overheid kijkt mee en constateert ook dat sommige sectoren maar moeilijk groener worden. Het ligt voor de hand dat onze overheid dan bijspringt, financieel. Subsidie als tijdelijke steun in de rug is prima, het mag echter niet structureel worden.”

Met een reeds deels geslaagde elektrificatie in de GWW valt er te verwachten dat op den duur de hele sector zich groen voortbeweegt. “Massale elektrificatie is onontkoombaar. Er zal meer en meer ingezet worden op waterstof als alternatief. Waterstof is echt de ‘love baby’ van de energietransitie, maar brengt logistiek gezien weer andere uitdagingen met zich mee. Elektrificeren en omschakelen op waterstof gaan hand in hand. We gaan (groene) waterstof gebruiken voor drie functies, opslag, transport en als brandstof.” 

De heer Nijpels constateert iets moois als gevolg van verduurzaming van bedrijven: “Het blijkt dat bedrijven die actief zijn met het klimaat en de energietransitie  -en dus het algemeen belang sterk voor ogen hebben- ook vaak de mens centraal stellen binnen hun bedrijf. Daardoor floreren zij en zijn ze winstgevender dan bedrijven die nog niet op dat niveau zijn aanbeland. Het positieve effect is dat als je verduurzaamt, je vanzelf aantrekkelijker wordt. Mensen willen graag voor je werken, bedrijven willen graag met je werken en je schept een situatie waarin opdrachten eerder gegund worden. Omgekeerd geldt hetzelfde: bedrijven die op termijn niet duurzaam werken hebben uiteindelijk geen plaats meer op het speelveld. Er vindt een natuurlijke schifting plaats. In dat opzicht hebben we een trein op de rails staan die niet meer te stoppen is en daar mogen we trots op zijn.”