‘Duurzaam ontwerpen hoeft niet duur(der) te zijn’

Het nieuwe Gemaal Oudenhoorn wordt straks het duurzaamste gemaal van waterschap Hollandse Delta. De ontwerpdoelstelling was om in het ontwerp een reductie van 50% te behalen op de CO₂-uitstoot, maar het ontwerpteam van Van Hattum en Blankevoort en constructief raadgevend ingenieursbureau Den Boer CCI wist een reductie van maar liefst 82% te bereiken. “Duurzaamheid zit in ons DNA. We verstaan de kunst om de visie op duurzaamheid te vertalen in concrete maatregelen. En dat hoeft per definitie niet duur(der) te zijn”, zegt Wessel Nauta, directeur van Den Boer CCI.

Het nieuwe gemaal Oudenhoorn wordt duurzaam gebouwd met materialen die in de toekomst hergebruikt kunnen worden. Daarnaast worden ook bestaande materialen van het oude gemaal hergebruikt. “De tijd van het oude eruit en het nieuwe erin is voorbij”, stelt Wessel. “Dat gaan we niet meer doen. We beschikken in ons land over prachtige kunstwerken die zijn gebouwd met kwalitatief hoogwaardige materialen. Deze mogen misschien wel financieel afgeschreven zijn, maar kunnen constructief vaak nog vele tientallen jaren mee. Dat is waar onze aanpak zich op richt, het behoud en hergebruik van waardevolle materialen.”

Bij Gemaal Oudenhoorn heeft Den Boer CCI samen met de aannemer een mooie duurzaamheidslag geslagen door onder meer het behoud van de bestaande persleiding en de bestaande onderbouw aan zowel de instroom- als uitstroomzijde. “We zijn in bouwteamverband gestart. Dan ga je samen het beste plan maken bij de gestelde randvoorwaarden ten aanzien van beleid, budget en het object”, zegt Kees Meulman, Technisch Manager bij Den Boer CCI. “Dat betekent in dit geval inventariseren wat er ligt en wat de restlevensduur ervan is. Leidingwerk van staal of gietijzer heeft in de meeste situaties een lange levensduur. Dat bleek ook hier het geval, door het instellen van een Veiligheid Beheers Systeem signaleren we het optimale vervangmoment. Waardoor de persleiding nog vele jaren veilig gebruikt kan worden. Zonde dus om nu al te gaan vervangen. Bovendien geeft het ook een andere druk op de begroting. Het is niet alleen duurzamer, maar ook goedkoper over de totale levensduur. En zo hebben we elk onderdeel van het bestaande gemaal met elkaar beschouwd voor mogelijk hergebruik.” 

Alle onderdelen in een gemaal werken met elkaar samen. “Door de verschillende materialen integraal te beschouwen, rekening houdend met de verschillende levensduren en overlevingsaspecten kun je op materiaal en kosten besparen”, vertelt Wessel. “Een HSB-opbouw bijvoorbeeld is duurzamer en goedkoper dan een gebouw volledig optrekken in metselwerk. En door er een groot dakluik in te verwerken, hoeft er geen ingewikkelde en dure kraanbaan geïnstalleerd te worden die ook nog eens periodiek gekeurd moet worden. En zo hebben we op alle facetten optimalisaties doorgevoerd. De crux zit hem juist in het feit dat we net iets verder kijken en voordat we starten met engineeren alle (duurzaamheids)doelen en eisen al op een rij hebben gezet. Dat past ook in onze doelstelling van één keer rekenen, één keer tekenen. We hebben veel kennis, maar slechts beperkte capaciteit en die moet maximale waarde toevoegen. Dan moet je vooral mensen geen dubbel werk laten doen.” 

Aan de voorkant liever twee keer nadenken over de eisen en wensen past ook in de hele duurzaamheidsopgave. “Daar rolt automatisch het beste ontwerp uit en dat leidt uiteindelijk tot minder kosten. Want duurzaam ontwerpen hoeft niet duur(der) te zijn. Als je een leiding niet hoeft te vervangen, levert dat geld op.” Met diezelfde blik heeft Den Boer CCI ook de nodige optimalisaties behaald bij het project ‘Optimalisatie wateraanvoer Peelkanalen’, een project dat we verderop in deze editie van GWW Magazine belichten. Den Boer CCI blijft zoeken naar nieuwe kansen. Kees tot besluit: “Onze ambitie is om bij een volgend gemaal de bestaande hydrauliek te behouden, de stalen casing waar de pompwaaier in roteert. En zo gaan we steeds verder in het hergebruik van bestaande onderdelen en deze upgraden naar de nieuwe maatstaven.”