‘De Entree’ heeft baat bij Systems Engineering in het hart van Amsterdam

De openbare ruimte aan de centrumzijde van station Amsterdam Centraal wordt compleet vernieuwd. Het wordt er overzichtelijker, met minder auto’s en bussen en meer ruimte voor voetgangers en fietsers. Het realiseren van zo’n klus, in een enorm druk en relatief klein gebied, is complex en tijdrovend.

Voor het projectmanagement koos de gemeente Amsterdam voor de ‘Systems Engineering’-aanpak. Technisch manager bij de gemeente Michael Prinsen en consultant Martin van de Ven (van het externe bureau How2SE) vertellen waarom deze werkwijze, in de context van het project, nu al zijn meerwaarde bewijst.

De openbare ruimte rond Amsterdam Centraal wordt een stuk overzichtelijker
Er is geen gemotoriseerd verkeer meer aan de centrumzijde van het station. De bussen en taxi’s stoppen nu aan de IJzijde. De trams blijven aan de centrumzijde, maar de sporen en haltes worden wel vernieuwd en geschikt gemaakt voor langere trams en gehandicapten. Er komt meer water, met eronder een reusachtige stalling voor 7.000 fietsen en nieuwe aanlegsteigers voor de rondvaartboten. De Westertoegang is reeds verdiept, zodat bussen gemakkelijker het centrum kunnen bereiken. De Middentoegangsbrug tussen het Stationsplein en het Damrak wordt verbreed. En het hele gebied zal er anders uit gaan zien met overal mooie materialen, zoals natuursteen en hout.

Dankzij project ‘De Entrée’ verbeteren de leefbaarheid en bereikbaarheid aan de centrumzijde van het centrale station. De uitdaging: hoe bouw je al die onderdelen, op een ‘postzegel’ midden in het drukste stuk Amsterdam, terwijl het dagelijks leven door moet blijven gaan? Hoe bereik je dat de neuzen van alle betrokkenen dezelfde kant op staan? En hoe voorkom je dat het geheel ontaardt in een gebed zonder eind, met verschuivende deadlines en oplopende kosten?

Systematisch en haarscherp
Om die vragen te beantwoorden koos de gemeente voor het projectmanagement een moderne aanpak: Systems Engineering, “een systematische manier van werken en denken, om haarscherp in beeld te krijgen wat we willen en wat we moeten vragen aan onze aannemers”, vertelt technisch manager Michael Prinsen.

Bij het werken volgens Systems Engineering krijgt de gemeente ervaren en deskundige hulp van How2SE. Martin van de Ven werkt er als senior consultant: “Een van de kernbegrippen binnen de Systems Engineering-aanpak is uiteraard ‘systeem’. De werkzaamheden moeten worden ingepast in die omgeving, ofwel het Stationseiland en de aangrenzende stad. Denk bijvoorbeeld aan de trams en de tramrails, de verkeerslichten en het wegennet.”

Goede afspraken en grip houden
Om het doel te bereiken, helpt werken volgens Systems Engineering bij het maken van goede afspraken en grip houden op een project. Martin: “Het gaat om afbakening, om scherpe keuzes, om heldere afspraken die niet multi-interpretabel zijn.” Michael: “Systems Engineering is een complete manier van werken. Ik zou het willen omschrijven als expliciet en traceerbaar en het gezamenlijke, projectoverstijgende belang dienend.” 

Michael: “Een heel belangrijk onderdeel van Systems Engineering is het maken van goede afspraken met stakeholders, belanghebbenden. Die kun je bij De Entree grofweg opdelen in twee categorieën: gebruikers en beheerders. De eerste zijn onder meer GVB, NS, reizigers, rederijen, hoteleigenaren en horeca-exploitanten. De tweede zijn vooral de gemeentelijke diensten en een aantal private partijen.”

Balans tussen afspraken en vrijheid
Bij dat alles gaat het ook om het vinden van een balans, aldus Michael, “tussen het vastleggen van afspraken en het geven van vrijheid aan de aannemer. Maar anderzijds is té veel leunen op de creativiteit van de aannemer ook niet altijd wenselijk. Neem, hier, bijvoorbeeld de tijdelijke aanlegsteigers voor de rondvaartboten. De stakeholders daarbij zijn uiteraard de rederijen. Wij hebben hen gevraagd wat zij nodig hebben en de hoofdlijnen vastgelegd. De aannemers kunnen binnen die afbakening aan de slag.”

Voordelen al duidelijk merkbaar
Martin en Michael zeggen dat zij, nu de uitvoering van het werk op gang begint te komen, de voordelen van Systems Engineering duidelijk ervaren. “Het mes snijdt aan twee kanten. Zowel het technisch beheer als de relaties met stakeholders zijn beter dan dat ze zouden zijn zonder de toepassing van Systems Engineering. Het houdt de vaart erin en de afspraken zijn helder. Dit is de eerste keer dat we in Amsterdam op deze manier en op deze schaal, met de aanpak werken, maar het smaakt beslist naar meer.”   

Michael Prinsen (links) en Martin van de Ven. Beeld: Felix Kalkman)

Ingenieursbureau Amsterdam
Ingenieursbureau Amsterdam is dé partner binnen de gemeente Amsterdam op het gebied van inkoop, techniek en projectrealisatie in grond, weg- en waterbouw.

How2SE
How2SE begeleidt complexe projecten voor middelgrote en grote opdrachtgevers, onder meer Rijkswaterstaat, ProRail, overheden en private partijen. De dienstverlening van How2SE bestaat uit Systems Engineering consultancy en het geven van verschillende Systems Engineering Trainingen.